Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Politykakryminalna,politykakarnaipolitykapenitencjarna
29
OpolitycepisałEmilStanisławRappaport,znakomitypolskiprawnikipe-
nitencjarysta,njestnietylkosztukąpraktyczną,sposobemkształtowania
zmiennychstosunkówspołeczno-państwowych,leczjestrównieżteorią,oddziel-
dyscyplinąnaukowąowyodrębnionychjużdzisiajkonturachitreści”
23
.
Politykapenitencjarnajestostatniązpolitykiregulujekwestiewykonania
karypozbawieniawolności.Zanimjednakdojdziedojejorzeczenia,polityka
kryminalnaokreślazakreskryminalizacjizachowań,apolitykakarnaodpowia-
dazasposóbkorzystaniazdostępnegokataloguśrodkówkarnych.
Polskatradycjamyślikarnejwyraźniewyodrębniapolitykękryminalną,
karnąipenitencjarną.WSkandynawiinatomiastcałośćujmujesięjednymsło-
wemkriminalpolitikk.Wtejpracydlazachowaniawiększejprzejrzystościwywo-
duprzyjmujępodziałpolski,pozwalatobowiemnauporządkowaniematerii,któ-
raodnosisiędoprawa(politykakryminalna),jegostosowania(politykakarna)
ispecyfikiwykonaniakarypozbawieniawolności(politykapenitencjarna).
Politykakryminalnajestodpowiedzialnazaustaleniakataloguzachowań
zakazanychwkodeksiekarnym.Debatyidecyzjeokryminalizacjilubdekry-
minalizacjizachowańdomenąpolitykikryminalnej.Decydują,ktozostanie
uznanyzaprzestępcę.Czyprzestępcatowyłącznieosobaskazanaprzezsąd
karny?Zpunktuwidzeniaprawakarnegosprawajestprosta.Przestępcąjest
tylkoten,ktozostałskazanywyrokiemsąduzapopełnioneprzestępstwo.Zgod-
niezart.1i2s.k.k.z1962rokuprzestępstwotoczynzabronionyprzezusta-
karną.Zprzestępstwemmamydoczynienia,gdyczynzostałpopełniony
umyślnie.Jeśliktośsamwprowadziłsięwstannietrzeźwościlubwinnysposób
doprowadziłsiędoczasowejutratykontroliswegozachowania,jegoczynnie
traciprzeztocharakteruprzestępczego
24
.Jednakjużduńskikodekskarnystwier-
dza,żeprzestępstwemtylkoczynyzagrożoneprzezkodekskarnylubcałko-
wicieznimiidentyczne(art.1d.k.k.)
25
.Podstawowązasadąprawakarnegojest
zakazstosowaniaanalogii,zakazrozszerzającejinterpretacjitreściprzepisupoza
semantycznągranicęużytegowprzepisiesłowa.Jeślijednaksądchceodwołać
siędoanalogiigdywdanymprzepisiemowaozasadzieodnoszącejsiędoza-
chowanianastatku,ajejzłamanienastąpiłonp.wsamolocietomożetozro-
bić.Sądykorzystająztegoniezwyklerzadkoianalogiawprawieduńskimma
byćtuzaledwieprzykłademtego,żeostateczneuznanie,żemamydoczynienia
zprzestępstwem,poprzedzazłożonyprocesdecyzyjny
.
Tosamozdarzenieujętewkontekścieodmiennymodprawakarnegoiwza-
leżnościodprowadzonejpolitykikryminalnejmożebyćuznanezaprzestęp-
stwolubnie.Zależytonietylkoodstanuprawa,pracypolicjiisądu,ale
ioddostępnych,różnychodprawnokarnychsposobówobjaśnianiazdarzeń
23E.S.Rappaport,Politykakryminalnawzarysie,SpółdzielniaWydawniczanPrawo”,Łódź
1948,s.13.
24TheSwedishPenalCode,Reportnr3,BR;,Stockholm1990,s.7.
25TheDanishCriminalCode,Orderno.779ofSeptember2002,DJØFPublishing,Copenhagen
2004,s.3.