Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
(MikołajSawczenko)i„Rena”(WasylMizerny),stanowiące„trzoninajbar-
dziejbojowączęśćUPA”,którymprzypisywano„największąilośćmordów,
podpaleńigrabieży”.Resztkisotniwchodzącychwichskład,realizującroz-
kazydowództwa,ewakuowałysięnaterytoriumZwiązkuRadzieckiegolub
Czechosłowacji,skądpodjęłypróbęprzedarciasiędoamerykańskiejstrefy
okupacyjnejwNiemczech.Niezlikwidowanokurenia„Zalizniaka”(Iwan
Szpontak),uznawanegoza„mniejbojowy
,kryjącysięprzeważniepomiej-
scowościachidokonywującyznichdrobnenapadyterrorystyczneirabun-
kowe”.Jednakionmiałponieśćdużestratywwynikustarćzbrojnychide-
zercji.Stosunkowonajmniejnaruszonebyłystanyosobowekurenia„Berkuta”
(WłodzimierzSoroczak),którywczasieprzybyciaGrupyOperacyjnej„Wisła”
byłsilniezakonspirowanywpowiatachtomaszowskimihrubieszowskimiod-
krytydopierowtrakciedziałańwywiadowczych3.DP
.Jegocałkowitalikwi-
dacjamiałabyćnajważniejszymzadaniemwymienionejdywizjiwnajbliż-
szychtygodniach.Tesamedziałaniazamierzanopodjąćteżwobecoddziału
„Wołodii”(IwanRomaneczko),operującegowrejonieWłodawy
,zktórejjak
przypuszczanowiększośćczłonkówzdezerterowałalubrozproszyłasiępo
straciedowódcyioficerów.Oprócztegowskazywano,że„nawszystkichte-
renachpoukraińskichpozostałydrobneodpryskibandorazkuszczeigrupki
SB.Teoddziałkibandyckie,liczącepo2–6bandytów,mogąjeszczezrobićdu-
żeszkodyimusząbyćwciągubieżącegorokuwytępionecodonogi”
141
.
Ogółemwczasietrwaniaakcji„Wisła”jakwynikazkońcowegosprawoz-
daniazabito519partyzantów,wziętodoniewoli436,a35zgłosiłosiędobro-
wolniedopolskichwładz.Spośródaresztowanych120skazanonakaręśmierci,
17nadożywocie,3na10–15latwięzienia,2na2lata,56oczekiwałonawyrok.
Wymienianojeszcze174więźniów,którychsprawyczekałynarozpatrzenie,
i2781osadzonychwCOPwJaworznieczłonków„siatkicywilnejiwspółpracu-
jącej”(wzdecydowanejwiększościprzypadkówosóbzaledwiepodejrzanych
ozwiązkizpodziemiem).PodczasfiltracjiogółuUkraińcówprzesiedlanychna
ZiemieZachodnie„wyłowiono”ztransportów50konspiratorów
142
.Doamery-
kańskiejstrefyokupacyjnejNiemiec(wedługźródełukraińskich)zdołałosię
przedrzećok.350osób.Podrodze,naterytoriumCzechosłowacji(wedługda-
nychMBP)conajmniej61partyzantówzginęło,adoniewolidostałosię289,
1111111
141
AIPN,00231/92/77,Rozkazoperacyjnynr0011/Op/„Wisła”.SztabGrupyOperacyjnej
„Wisła”Rzeszów,22VII1947,k.100–104.
142
Tamże,Ogólnywykazstratbandorazsiatkicywilnejwwynikudziałańprzeprowadzo-
nychprzezjednostkiGO„Wisła”wczasieod20kwietniado24lipca1947r.,k.144;por.
J.Pisuliński,Akcjaspecjalna„Wisła”…,s.403–404.Wskazanyautorpodajeteżinnedane,
wedługktórychjednostkiGrupyOperacyjnejujęłyogółem796członkówpodziemia
izatrzymały1582osobypodejrzaneowspółpracęzOUNiUPA(tamże,s.415).
66