Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
–
czasrealizacjipodjętegożyciowegowyborudorosłegoczłowie-
ka–czasspołecznienarzuconegodzieciomimłodzieżyobowiązku
szkolnego,
–
zasadniczoodmiennycharakterdziałań:procedurybadawcze
obokprocesuprzyswajaniawiedzy,
–
bezinteresownośćpoznawczauczonychskierowananabadane
obiekty(oiletoprzekonanieniejestnaiwnąidealizacją)iszkolno-
-życiowypragmatyzmpoznania,wypływającyzobowiązkuskolary-
zacjiorazkoniecznościpoddaniasięokresowejkontroli,
–
wybórsamodzielny,wybórnarzucony.
Takiejakwyżej,elementarne,porządkująceopozycje,którychza-
pewnemożnabywskazaćdużowięcej,wartozestawićzprzestrzenią
wspólnoty„gałęziwiedzy”i„ogółuwiadomości”.Wynikaonamiano-
wiciezfaktu,żezawszewiedzajestrealnościączłowieka,który„chce
wiedzieć”.Achcewiedziećmiędzyinnymipoto,byosiągnąćmądrość.
Wprzypadkuedukacjiszkolnejnaowoepistemologiczne„chcę”,
któreswymdziałaniempowinienwyzwalaćnauczyciel,nakłada-
jąsięoczekiwaniaspołeczeństwawobecedukowanychjednostek,
awzwiązkuztymsąmodyfikowanepowielekroć,nietożsamewbie-
gudziejów,gdyżzawszezależneodoptykicywilizacyjno-ideowejda-
negomomentuhistorycznego,konkretniezaśodpolityki,jeślitaka
istnieje,oświatowej.
Załóżmyteżodrazuznieodzownąpokorą,żeposługującsiępo-
jęciem„wiedza”,atakże„ogółwiadomości”,niejesteśmywstanie
odkryćnicnowego,anitymbardziejwyjśćpozakrąggeneralnych
ustaleńArystotelesasprzeddwudziestuczterechwieków.Wiadomo-
ści,będącekonstytutywnąmateriąwiedzy,sązawszeefektemzadań
poznawczych,jakiestawiał(stawia)przedsobączłowiek.Poznanie
zaś,czyteżzgodniezmyśląStagiryty„poznanieprawdy”–filozofia,
dokonywasięwobszarachiteorii,ipraktyki.Filozof„dychotomię
tęuzasadniałzarównoprzezto,żerozumposiadadwojakąfunkcję
(poznaniezasadbytuizasaddziałania),jakitym,żemożemywieść
dwojakitrybżycia(życiebadawczeiżycieczynne)”2.
2W.Tatarkiewicz,Historiafilozofii,t.I,Warszawa1959,s.141.
13
