Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rzenieułatwiapodejmowaniajednoznacznychdecyzjicodo„ogółu
wiadomości”–wiedzypolonistycznejwszkole.Aprzecieżniedotyczy
onatylkokontaktuzdziełamiliterackimi.
Cozatemtrzebauznawaćzawiedzędlauczniaiwiedzęucznia?
Jakipowinienbyćstopieńjejnasyceniafaktamii„teorią”,ajakdalece
powinnabyćwiedząpraktyczną?Niesądzę,bymożnabyłouzyskać
łatwe,azarazemjednoznaczneizadowalającewszystkichodpowiedzi
wtejmaterii,choćkażdorazowopróbąichformułowaniastająsię
oficjalniezatwierdzanepodstawyprogramowe6.Jednojestpewne,to
mianowicie,żezistniejącegobogactwawiedzy(informacji)wypraco-
wanejprzezuczonychtylkocząstkamożebyćudostępnianawszkole
inajczęściejotęcząstkę,jejcharakterorazzakrestocząsięodlat
spory.Gdybyżchodziłojednaktylkooinformacje!
Arystotelesowskisposóbrozumienia„wiedzy”,wskazanewcześniej
jejteoretyczneipraktyczneaspektyokazująsiępodziśdzieńrozróż-
nieniemfundamentalnym,aprzytymniezmiennieinspirującym
badaczy.Przykłademmogąbyćtutajchoćbywspółczesnediagnozy
Jeana-FrançoisLyotarda,dotyczącepragmatyki„wiedzynaukowej”
i„wiedzynarracyjnej”.Charakteryzującbowiem„kondycjęponowo-
czesną”człowieka,podkreślaonrolętegorodzajuwiedzy,która
wogólnościnieredukujesiędonauki,aninawetpoznania.Poznanieby-
łobyzbioremwypowiedzidenotujących,czyliopisującychprzedmioty,
poddanychorzekaniuoichprawdziebądźfałszuiwykluczałobywszystkie
innewypowiedzi.Naukabyłabypodzbiorempoznania.[…]Leczprzez
terminwiedzanierozumiesięjedynie–idalekodotego–zbioruwy-
powiedzidenotujących;wkraczajątuideedotycząceumiejętnościprak-
tycznych(savoir-faire),umiejętnościżyciowych(savoir-vivre),zdolności
postrzegawczych(savoir-ecouter)itd.Chodzituzatemokompetencję
wykraczającąpozaorzekanieistosowaniejedynegokryteriumprawdy,
obejmującąrównieżkryteriaskuteczności(ocenatechniczna),sprawie-
dliwościi(lub)szczęścia(mądrośćetyczna),pięknadźwiękowegoikolo-
6Ostatnioministerstwozrezygnowałozzatwierdzaniaprogramównaucza-
nia,zalecająctodyrektoromszkół–RozporządzenieMinistraEdukacjiNarodowej
zdnia8czerwca2009rokuwsprawiedopuszczaniadoużytkuwszkoleprogramów
wychowaniaprzedszkolnegoiprogramównauczaniaorazdopuszczaniadoużytku
szkolnychpodręczników,Dz.U.z2009,nr89,poz.730,§2,p.2.
15
