Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaPaczoska
UniwersytetWarszawski
Encyklopediaiduchuniwersytetu
MetaforaDduchauniwersytetu”zdajesiędobrzeoddawaćkrótkiedzieje
SzkołyGłównejWarszawskiejihistorięjejdługiegooddziaływania.Powstała
nafundamencierozwiązanejw1862rokuAkademiiMedyko-Chirurgicznej,
mieszczącasięwbudynkachskasowanegow1831rokuprzezwładzerosyjskie
UniwersytetuWarszawskiego,odpoczątkuswojegoistnieniaprowadziłajako
instytucjanaukiikulturycharakterystycznydialog.Zjednejstrony–zideąuni-
wersytetuizideąwolności,zdrugiejzaś–zwizjaminarodowegoistnienia
inieistnienia.Dialogwpisującysięwdylematyzwiązanezwybuchemiklę-
skąpowstania1863rokuiepokipostyczniowej,take–wkrągtrudnychpytań
pokoleniapozytywistów.Pozlikwidowaniuprzezwładzewroku1869iotwar-
ciuzaledwierokpóźniejCesarskiegoUniwersytetuWarszawskiego,Szkoła
Głównafunkcjonowałaijakorodzajmituipowidoku,ijakoywewspomnie-
niewspólnotynaukowejispołecznej.WychowankowieSzkoły,coświetniepo-
kazujeksiąkaStanisławaFity,nietylkokultywowalijejpamięć,aletake
przestrzegaliswoistegozbiorowegoDpaktu”opartegonakulciewiedzyiwy-
obraeniuspołecznejsłuby.Wszystkieinicjatywypokolenia
1
SzkołyGłównej
tworzyłyspecyficznydlaepokipostyczniowejkonglomerattego,coDwidmowe”,
zapadłezpowoduwarunkówpolitycznychwnieistnienie,ztym,conajgłębiej
rzeczywisteidomagającesięcodziennejintelektualnejreakcji.
KrótkiczasistnieniauczelniidługieDyciepozagrobowe”utrudniająoce-
nęjejrzeczywistegowpływunarozwójpolskiejnauki.Wartote
pamiętać,
ezostałapowołana,nacowskazywałazresztąjejnazwa,niejakoplacówka
ocharakterzestrictenaukowym.WzaakceptowanychprzezPetersburgplanach
AleksandraWielopolskiegomiałabyćprzedewszystkiminstytucjądydaktycz-
ną,dającąwpewiensposóbkontrolęnadcorazbardziejzbuntowanąmłodzieą
KrólestwaPolskiego.NapoczątkuXXwiekuLudwikSzperl,podkreślającwar-
tośćdydaktycznądziałańSzkołyGłównej,zauwaał:
1
S.Fita,PokolenieSzkołyGłównej,Warszawa1980.
