Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzielniekierowanymprzezszefasztabu.SztabGeneralnyarmiiKsięstwaWarszaw-
skiegoorganizowałikontrolował(przezpodległemuinspektoraty)szkoleniewoj-
ska,natomiastSztabGłównyarmiiKrólestwaPolskiegopełniłgłówniefunkcje
ewidencyjno-biurowe40.
ArmiaKrólestwaPolskiegomiaładwóchszefówsztabów.Pierwszymbyłod
września1815r.gen.dyw.JózefToliński–człowieksłabegozdrowia–któryzmarł
w1823r.Należałdogrupygenerałów,którzywedługWacławaTokarza„myśleli
tylkoozapewnieniusobieprzyszłościwnowychwarunkach”41.
Pośmiercigen.TolińskiegopełniącymobowiązkiszefaSztabuGłównegozostał
płkTomaszSiemiątkowski,należącydolożymasońskiej,3stycznia1826r.awan-
sowanyprzezcaraMikołajaIdostopniagenerałabrygady.Byłprzeciwnikiempo-
wstaniaprzeciwkoRosji.29listopada1830r.zginąłzrąkpowstańców.
Problematykaoperacyjnaiplanymobilizacyjneznajdowałysięwgestiisztabu
naczelnegowodza,zwanegorównieższtabemosobistymlubprzybocznym.Jegoza-
daniemmiałabyćkoordynacjadziałańarmiiKrólestwaPolskiegoirosyjskiegokor-
pusurezerwowego42.Zajmowałsięrównieżsprawamipolicyjno-wywiadowczymi
iinformacyjnymiorazprowadziłkontrolęiinspekcjęwojsk.Pracowaliwnimofice-
rowiemającyprzygotowanieoperacyjnedosłużbywpolu43.Szefemtegosztabubył
rosyjskigenerał(przyjacielKonstantegozlatmłodzieńczych)DymitrKuruta,będą-
cygenerałemdyżurnymprzynaczelnymwodzu.Sztabtenskładałsięzgenerałów
rosyjskichznajdującychsięwewidencjikorpusurezerwowego.Wskładtegosztabu
wchodziłrównieżPolakgen.bryg.StanisławTrębicki.
Sztabnaczelnegowodzaopróczopracowywaniaplanówmobilizacyjnychipro-
wadzeniawywiadustrategicznegoopracowywałplanyrozwinięciasił,korzystając
wraziepotrzebyzfachowychradoficerówSztabuGłównego(IgnacegoPrądzyń-
skiego,WojciechaChrzanowskiego).
Podczasswojejnieobecnościnaczelnywódzpowierzałdowództwonadwoj-
skiemwsprawachoperacyjnychgen.Kurucie,natomiastwsprawachadministracji
wojskowejgen.JózefowiZajączkowi,nominalnemunamiestnikowiKrólestwa.Po
jegośmierciw1826r.całkowitedowództwowtakichprzypadkachobejmowałgen.
Kuruta44.ZdaniemDymitraKurutyirosyjskichgenerałówsztabosobistynaczelne-
gowodzabyłwłaściwymsztabemgłównym45.
Niektóreopracowaniasugerują,żewarmiiKrólestwaPolskiegofunkcjonowała
równieżKwateraGłówna.RomanŁośpisze,że„Dążącdopodporządkowaniasobie
wpełniwojskaw.ks.KonstantypowołałdożyciaGłównąKwaterę,skupiając
wniejpodstawowesprawydotyczącearmii,amianowicie:awansów,dymisji,urlo-
1111111
40M.Tarczyński,Kierownictwowojskowe...,s.287.
41Cyt.zaM.Tarczyńskim,Generalicjapowstania...,s.21.
42Ibidem,s.32.
43J.Orzechowski,Dowodzenie...,s.415.
44W.Tokarz,ArmiaKrólestwaPolskiego...,s.33.
45WczasiewyjazdównaczelnegowodzazWarszawygen.Kurutawjegozastępstwieparafował
decyzjeirozkazyjakoszefSztabuGłównego.Skutkiemtegobyłbałagandecyzyjny,ponieważ
właściwiszefowiesztabówparafowalizgodnośćtychrozkazówjakopełniącyobowiązkiszefa
SztabuGłównego.
21
