Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nBystaćsięporządnymczłowiekiem”
.ErnstaBernheimacurriculumvitae
9
ErnstBernheimprzyszedłnaświat19lutego1850rokuwHamburgu.
Miasto,wśredniowieczunajważniejszyhanzeatyckiportnaMorzuPół-
nocnym,przeżywałowłaśnieokresintensywnegorozwojuimodernizacji
poniszczącychpożarach,którestrawiłyjegonajstarszączęśćwroku1842.
PoczątkoworodzinaBernheimówzamieszkiwałaprzyulicyDeichstrasse
(pol.Grobla).ZewspomnieńprzyjacielaErnsta,HugonaMeyera,wiemy,
żew1865rokuzajmowalimieszkanieleżącepozabramąDammthor
wGrindelallee,dzielnicywtymokresiezamieszkiwanejgłównieprzez
Żydów.WtymczasieHamburgbyłjeszczeWolnymMiastem,zanim
w1871rokuzostałwłączonydoRzeszyNiemieckiej-choćiwówczas
jakoobszarpozostającypozajejgranicamicelnymijeszczeprzezjakiś
czaszachowałpewnecechyodrębności.
Ernsturodziłsięwtypowejnaoweczasymieszczańskiejrodzinieku-
pieckiej.JegoojciecLudwig,rodemzFürstenberganadHawelą,trudnił
sięhandlemzamorskim.Wroku1848ożeniłsięzcórkąkołobrzeskiego
lekarzaEmmąSimon,dokonując,wzoremprzyszłejmałżonki,przejścia
najudaizmreformowany.WtymsamymrokuBernheimowieprzenieśli
siędoHamburga,gdzieLudwigzaledwieczterylatapóźniejuzyskałoby-
watelstwomiasta.RodzinaBernheimówmożebyćzatemuznawanaza
wzorcowyprzykładnasymilacji”niemieckichŻydów8.
LudwigiEmmadoczekalisiętrojgadzieci:dwóchsynów,pierwo-
rodnegoErnstaorazHugona,icórkiRosy.Zajmowałasięnimiprzede
wszystkimmatka,dbającaoichwychowanieorazstarannewykształcenie.
WidaćtozresztąwpóźniejszejkorespondencjiErnstazrodzicami,wktórej
tozmatkąomawiaproblemyzzakresuhumanistyki,podczasgdywlistach
doojcabywaczasemjowialny,aichtematykawydajesiębardziejkonkretna
iprzyziemna.WjednymzfragmentówpamiętnikaErnstniecokokiete-
ryjniewspominasłowamatki,któraojegoprzyjacielupowiedziała:Hugo
niemaracjiwtym,żepojmujestankupieckijedynieodnajgorszychstron
itylkownaukowejkarierzewidziałbymożliwymdążeniedoidealnychcelów
(wpisz19.02.1866r.).SamHugonapisałzresztąwswoimpamiętniku,że
gdybyErnstzostałkupcem,wobliczujegouzdolnieńbyłoby[to]naprawdę
wielkąstratą.Matkamusiałatuzareagować,tłumaczącsynowi,żeważne
jestprzedewszystkim,bybyćporządnymczłowiekiem.Wtensposób
broniącwagiwykształcenia,mogłateżobronićhonormęża-kupca.
8Por.M.ogrin,ErnstBernheim,s.20.