Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Choińska,Sztukajakowartośćwobeckryzysukulturyeuropejskiej,
Słupsk2009,ISBN978-83-7467-009-8,©byWNAkademiiPomorskiejwSłupsku
nieustępliweipowracająniejakospotęgowane,demaskującludzkie
„zwierzę”,którezmuszanedonieznośnejobłudy,odczasudoczasu
musiodsłonićswojeprawdziweoblicze.
Wtymszerokimkontekściewidać,jakzłożonymproblememjest
„barbarzyństwo”autoraPanaCogito.CzypostępowanieRzymian–
obrońcówcywilizacji–wobecnarodów„niecywilizowanych”(esej
Lekcjałaciny,MW)nieprzypominadziałaniaumysłuwspółczesnego
człowieka?Mur,którymiałodgrodzićcywilizowanychRzymianod
niedającegosiępodbićnarodu,jestjednocześniesymbolemklęskiowe-
gopodboju.
SympatiadlaartystycznychbarbarzyńcówsytuujeHerbertawnurcie
wcalenietakodległymodnurtutwórcówprzeklętych.MieszkańcyAr-
lestodlaHerbertasymbolzakłamanegofilistra:wzorowiirozsądni
obywatele,którzywysłalivanGoghadoszpitaladlaobłąkanych.Ludz-
kamałośćwychodzinajawpodczasrozmowyzjednymztych,którzy
pamiętajągenialnegomalarza,aktórąHerbertkwitujenastępująco:
Natymwłaściwiekończąsięwspomnieniaczłowieczkaoproroku.
(BO,37)
32
WesejuokontrowersyjnymmalarzuTorrentiusieHerbertdajeczy-
telnikowidozrozumienia,poczyjejstronieukrywasięjegosympatia,
aesejpoprzedzonymottemzlistuRimbaudadoDemeny’ego:Jatoktoś
inny
33demaskujezakłamanąmoralnośćmieszczańską.Okazujesię,że
miotającysiępomiędzyskrajnościamibohaterzasłużyłsobienapotę-
pienieniezpowodugrzechów,którepopełnił,leczjedyniepoprzez
rozgłos,jakiimnadał.Wielkimalarz,jaksięokazuje,znajdowałna-
bywcównaswojepornograficzneobrazywśródtychsamychludzi,
którzyzarzucającmubezbożność,skazaligonatortury.
Nocóż,wkażdejniemalepocebylikolekcjonerzyobscenicznych
płócien,którzyskrzętnieukrywaliswojeskarbyprzedokiemdzieci,żon,
stróżówmoralnościitylkoprzywyjątkowychokazjach,podochoceniwi-
———
———
—
32OznaczeniadziełZbigniewaHerberta:BO–Barbarzyńcawogrodzie,„Test”,
Lublin1991,MW–Martwanaturazwędzidłem,Wyd.Dolnośląskie,Wrocław
1993,LM–Labiryntnadmorzem,Fundacja„ZeszytówLiterackich”,Warszawa
2000.Poskrócietytułupodawanajeststrona.
33Por.A.Rimbaud,Jatoktośinny...KorespondencjaArturaRimbauda,red.
A.Międzyrzecki,tłum.J.HartwigiA.Międzyrzecki,Czytelnik,Warszawa1970,
listz15.05.1871.
20
