Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1.Celekształcenia
dowysokichocen)takżecennymosiągnięciememocjonalno-motywacyjnym,
leczinnymniżwyznaczonejakocelogólny.
Poszatkowanieprzedmiotu.Abyuzyskaćdostatecznąprecyzjęcelówopera-
cyjnych,ograniczamyichzakresimnożymyliczbę.Gdystająsiębardzo
szczegółowe,obrazcałościblednie.Cowięcej,ponieważznacznaczęść
dorobkuposzczególnychnaukwyrażasięwichstrukturze,ewentualne
ograniczeniesiędoelementówmożespowodować,częściniezłożąsięna
całośćito,conajważniejsze,zostaniewlukachmiędzynimi.
Pracochłonność.Zbudowaniezbiorucelówoperacyjnychjestznacznie
trudniejszeniżsformułowaniepojedynczegoceluogólnego.Zabierawiele
czasuzarównoautorowi,jakiużytkownikowitegozbiorucelów.Tylko
niewątpliwekorzyścidydaktyczneuzasadniająpodejmowanietakpracochłon-
nychzabiegów.
Proceduraoperacjonalizacji.Przeglądzaletiwaddwupostaciformułowania
celówkształceniadowodzi,żeobydwarodzajecelówwpewiensposób
przydatneiżeżadenznichniejestwstaniezastąpićdrugiego.Bywa,żechcemy
określićipoddaćoceniespołecznejceleogólne,jakieprzyjętowpewnym
programie,wpewnejszkole,napewnymegzaminie,awięcuogólniamyichcele
szczegółowe.Znacznieczęściejjednakzamieniamycelogólnynawzamierzeniu
równoważnyzbiórcelówoperacyjnych,czylidokonujemyoperacjonalizacji
celów.
Operacjonalizacjacelówkształceniajestzabiegiemniezbędnymwedukacji.
Celeogólneczęstoformułowane„odgórnie”,abywytyczyćkierunekpracy
szkołylubinnejplacówkipedagogicznej.Występująwmanifestachpolitycznych,
uchwałach,statutach,planachpaństwowychilokalnych,atakżewprogramach
nauczaniaiplanachdydaktyczno-wychowawczychposzczególnychplacówek.Aby
osiąganiecelówogólnychniezawisłowpróżni,trzebajesprecyzować,uszczegó-
łowićiskonkretyzować.Tewłaśnieprocesyskładająsięnaoperacjonalizacjęcelów.
Niektórzyzpedagogówproponująwspółistnieniecelówogólnychicelów
operacyjnychnazasadziepodziałuterytorialnego.Celeogólnemiałybyokreślać
zmianygłębokie,zachodzącewdługimokresieimocnozindywidualizowane,
aceleoperacyjneumiejętnościpraktyczneizadaniakrótkofalowe,„niższego
rzędu”,wyraźnieumiejscowionewczasieiprzestrzeni.Doświadczenieuczy,że
tegorodzajusąsiedztwojestniekorzystneniedlacelówoperacyjnych,adla
celówogólnych.Pozostająonenapapierze,podczasgdynauczycielepilnie
zajęciosiąganiemcelówbliskich,konkretnychiwymiernych.Ztegowłaśnie
względuzdarzasię,nauczaniewypierazeszkoływychowanie,a„przerabianie
materiału”wypierarozwójuzdolnieńpoznawczychznauczania.Należyzatem
zadbaćosprowadzeniewszystkichcelówdopoziomupełnejoperacyjnościdla
nauczycieli.
Aktomadokonaćoperacjonalizacjicelówkształceniawnauczaniuzinteg-
rowanym,poszczególnychprzedmiotachszkolnych,typachszkółiklasach?