Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdział1.Celekształcenia
fonową)jaknajwięcejokreśleńzachowaniauczniówosiągającychcelogólny.
Możetobyćnp.:„mówijasno”,„wie,comówi”,„nieczekanainnych,na
pomoc”,„kojarzyważnefakty”,„szukaprzyczyn”,„przewidujeskutki”,
„tworzyalternatywnewersjedziejów,cobybyło,gdyby...”,„ważysłowa”,
„operujeterminami”,„umiesłuchać”,„niejestprzesadniekrytyczny”,„potrafi
uznaćinnepoglądy”,„potrafirozwinąćcudzypomysł”.
4.
Selekcjaluźnychzapisów.Najważniejszymzadaniemselekcjijestwyelimi-
nowanielubprzeredagowanietychzapisów,któresąniedośćoperacyjne,
czylinieopisująobserwowalnejczynnościucznia.Dokonujemy„próby
inscenizacji”:np.„mówi(lubpisze)jasno”dasięzademonstrować,ale„wie,
comówi”trzebazamienićnasformułowanie„potrafiuzasadnićswojezdanie”,
a„kojarzyważnefakty”na„powołujesięnazwiązkimiędzywydarzeniami”,
natomiast„umiesłuchać”wydajesięzbytodległeodoperacjonalizowanego
celuogólnego.
5.
Klasyfikacjaluźnychzapisów.Przytoczonezapisymożnapogrupować,
najlepiejhierarchicznie–odprostychielementarnychdozłożonychizaawan-
sowanych.Niechkońcowymwynikiemtakiejpracy(jednejosobylubkilku,
pracującychniezależniewtejfazie)będąnp.grupy:
•Uzasadnianieinterpretacjifaktów.
•Dostrzeganienowychzwiązków.
•Stosowaniepoprawnejterminologiihistorycznej.
•Elastyczneformułowanieocen.
6.
Sformułowaniecelówoperacyjnych.Budujemyzdania(„Uczeńpotrafi...”)
lubrównoważnikizdań(„Uzasadnianie...”),starającsięwnichzawrzećjak
najwięcejuznanychipoklasyfikowanychluźnychzapisów,np.:
•Przedstawiającfaktyhistoryczne,uczeńpotrafiwyjaśnićichznaczenie
przezodwołaniesiędoprzyczyniskutkównajważniejszychwydarzeń.
•Uczeńwiążeinformacjęhistorycznąwnowe,poprawneukłady,nie
wykluczajączałożeniaozmienionymbiegudziejów.
•Własnewypowiedziucznianatematyhistorycznesąpoprawnepod
względempojęciowymilogicznym.
•Formułującwłasnezdanienatematdoniosłychwydarzeńhistorycznych,
uczeńrozważainnestanowiskaiinnewersjeocenytychwydarzeń.
7.
Sprawdzeniecelówoperacyjnych.Trafnośćioperacyjnośćnaszejlisty
celówsprawdzamyprzezszkicowezaplanowanieegzaminu,którymógłby
wykazać,czytecelesąosiągnięte,azarazemczyosiągniętyjestwyjściowy
celogólny.Czysłuchającdłuższejwypowiedziucznialubczytającjego
wypracowanie,będziemywstaniezastosowaćczterypozycjezpoprzedniego
etapujakokryteriaoceny„samodzielnościinterpretacjidoniosłychwydarzeń
historycznych”przezucznia”Czypotrafimyodróżnićuczniów,którzytakicel
osiągnęli,oduczniów,którzygonieosiągnęli?Jeślinatepytaniaodpowiemy
„tak”,tooperacjonalizacjaceluogólnegojestdokonanaietap8.procedury
jestzbędny.