Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.Różnicowaniewymagań
47
•
Wprzykładzienormdotyczącychtematu„materiałkształcenia”studentmoże
mylićjejetapyiszczegółowetechniki,aopanowaćkrytykębłędówanalizy
materiałulubnawetwykazaćsięznajomościąrozwiązańalternatywnych.
Zdolniuczniowieczęstomajątrudnościzodtwarzaniemsłaboustruk-
turowanegomateriału,jakipojawiasięwkształceniu.
Niebezpieczeństwoetykietowania.Każdaklasyfikacjaosiągnięćstwarza
niebezpieczeństwoniepożądanegoutrwalaniasię.Zamiaststaraćsięoawans,
uczeńmoże„zagnieździćsię”naniższymszczebluosiągnięćinietraktować
normwyższychszczeblijakoukładuodniesienia.Nauczycielemogąuznać,
że„uczeńjestdostateczny”,iniedostrzegaćjegowyższychosiągnięćlub
uznać,że„uczeńjestbardzodobry”,iniedostrzegaćsłabości.Towszystko
jestpilnieobserwowaneprzezklasęimaniepożądaneskutkiemocjonalnenie
tylkodlatychuczniów.
Błędynormowaniawymagań.Wformułowaniuwymagańprogramowych
najczęściejpopełnianesąnastępującebłędy:
•
Unikaniesamodzielności.Niektórzynauczycieledośćgorliwieposzukują
wprogramachkształceniagotowychhierarchiiwymagańinieznajdującich,
skłonnisącałeprogramytraktowaćjakomateriałpodstawowy.Bywa,że
młodzinauczycielerecytujązpamięcifragmentypodręcznikaozasadach
ustalaniawymagań,aleformułowaćwymagańniepotrafią.Bojąsięsamo-
dzielnychdecyzjiowymaganiachprzednauczaniem,choćwiedzą,że
przyjdzieimwtakimwypadkupodejmowaćgorsze,nieprzemyślanedecyzje
oosiągnięciachuczniówponauczaniu.
•
Niedocenianieumiejętności.Najbardziejwadliwahierarchiawymagań
(niestety,spotykanawliteraturze)todokładnakalkataksonomiicelów
kształceniawdziedziniepoznawczej:zapamiętanieogółuwiadomościna
„dostateczny”,ichzrozumieniena„dobry”,azastosowaniena„bardzo
dobry”.Takiepodejścieopierasięnazałożeniachmaterializmudydaktycznego:
(1)każdaumiejętnośćwymagagruntownegoprzygotowaniateoretycznego,
(2)prędzejczypóźniejzapamiętanewiadomościułożąsięwgłowieucznia
izacznąpraktyczniefunkcjonować.Najpotrzebniejszesąjednakgotowe
umiejętności,azadaniemtaksonomiijestniedopuszczeniedoichzlek-
ceważenia,zwłaszczananiższychszczeblachedukacji.
•
Przesadnaszczegółowość.Nietylkoceleimateriałkształceniamogąbyć
pozbawionewyrazistościprzeznadmiernąszczegółowość,lecztakżewy-
maganiaprogramowe.Dokładnewykazyczynności,którychopanowanie
jestprzewidywane,sąprzydatnewsprawdzaniuosiągnięćuczniów,ale
małoprzydatnewfazieprzygotowywanialekcji.Narzucająbowiemstrategię
liniową–zajmowaniesięelementamiwykazupokolei,podczasgdy
skutecznekształceniejestzawszewieloaspektowe–syntetyczne,skon-
densowane.