Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rozdział10Zdziejówszkoły
m.in.zeznacznegooddaleniaszkołyoddomurodzinnego.WXIXw.wraz
zpostępemwiedzypsychologicznejipedagogicznej,aprzedewszystkimwraz
zilościowymrozwojemszkół,któryoznaczałzbliżenieichdodomurodzinnego
dziecka,zacząłsięutrwalaćnajpierwzwyczaj,anastępniewymógprawny
posyłaniadoszkółdzieciwokreślonymwieku.
Zistnieniemszkoływiążesięistnieniezawodunauczycielskiego.Związekmiędzy
dobrąpracąszkołyadobrzeprzygotowanymnauczycielemzauważyłjużMarek
FabiuszKwintylian(35–100)wtraktacieOwychowaniumówcy.Wwiekach
późniejszych,przedewszystkimwliteraturzeodrodzenia,ponowniepojawiłasięta
kwestia,np.wtraktatachJuanaLuisaVivesa(1492–1540)ukazującychpsychologiczną
stronęprocesukształcenia.Wpolskiejliteraturzeważnośćspecjalistycznego
przygotowaniasięnauczycieladopracydostrzegłSzymonMarycki(1516–1574).
Stwierdziłon,żezdobyciewiedzynieoznaczazdobyciaumiejętnościprzekazywaniajej
iżenauczycieldysponujeogromnąliteraturą–omówiłjąpokrótce,wskazującautorów
iproblemyprzeznichporuszane–któramożemupomócnauczyćsięuczeniainnych.
PierwszeszkołydlanauczycielipowstaływeFrancjiwzwiązkuzpotrzebami
duszpasterstwakatolickiegowśródludu.OrganizowałjeJeanBaptistedelaSalle
(1651–1719),którystworzyłBractwoSzkółChrześcijańskich.Własnysystem
kształcenianauczycieliwewnątrzzakonuwytworzylijezuici,anastępniepijarzy.
Rozwójszkółkształcącychnauczycieli,ichróżnicowaniesiępodwzględem
programowymiorganizacyjnymnasilałysięwrazzupowszechnianiemszkoły.
Zalążkinowoczesnegokształcenianauczycieliłączącegotreści(czegouczyć)
iumiejętności(jakuczyć)pojawiłysięnaprzełomieXVIIIiXIXw.na
podbudowiepsychologicznejipedagogicznej.
Elementem,któryujmowałwpewienporządekpracę(czasamiwspółpracę)
nauczycieliiuczniów,byłprogramnauczania,wktórymzapisanooczekiwania
społeczne:rodzicówlubgrupiklasspołecznych.Szkoła–najogólniejmówiąc
–miałaprzekazywaćwiedzę,potobywprowadzaćmłodepokoleniewdorobek
kulturyicywilizacji,wsystempojęćinormobowiązującychwdanymspołeczeńs-
twieczygrupiespołecznej.
Rolaimiejsceprogramunauczaniapodlegałyzmianom.Zawartewnimtreści
wydawałysięwdanejszkolestałeiniezmiennetakdalece,żejednązcnót
nauczycielskich,zapisanąm.in.wregulaminieszkołyjezuickiej,byłouczyćrzeczy
znanychiuznanych.Świadomośćzmiennościwiedzyiformżyciaspołecznego,
acozatymidzieświadomośćpotrzebyprzygotowaniauczniadozmieniającejsię
rzeczywistości,pojawiłasięstosunkowopóźno,bowXVIIw.Niewyznaczała
jeszczewtedypraktykiszkolnej,ajedynieodciskałapiętnonanowatorskiejmyśli
pedagogicznej,wpisanejm.in.wspołeczneideeutopistów–TommasaCampanelli
(1568–1639)iThomasaMore’a(1478–1535)–atakżenateoriipedagogicznej
JanaAmosaKomeńskiego(1592–1670).Wjegotwórczościnastąpiłointeresujące
przejścieodideipansofii(wszechmądrości)doideipampedii(wszechkształcenia).
Pierwszabyłasymbolemstałościwiedzyiwyrażałaprzekonanie,żemożnają
wcałości–choćwróżnymuszczegółowieniu–ogarnąć.Należytylkoszkołę
