Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wSTĘP
międzydziałaniamijednostkiakształteminstytucjijesttudlaaktorówmniej
dostrzegalny.
WedługBergeraiLuckamnnapodstawowąfunkcjęwspołecznymtwo-
rzeniurzeczywistościpełniprocesobiektywizacji,aszczególnąwnimrolę
odgrywajęzyk,októregoznaczeniujeszczetuwspomnę.Skrajnąformąobiek-
tywizacjiludzkichdziałańjestichreifikacja.AutorzyflSpołecznegotworzenia
rzeczywistości”opisująjąjakopostrzeganiezjawiskludzkichtak,jakbybyły
onerzeczami,tzn.jakonie-ludzkichlubnadludzkich(Berger,Luckmann2010:
131).Innymisłowy:człowiekpostrzegarealnewytworyswoichdziałańjako
nie-swoje,zapomina,żejestichautorem.
Wprzypadkupłcitoflukrywanie”społecznegopochodzeniakonstrukcji
jestszczególniesilne.Wynikaonozapewnepoczęścizpotocznegoskojarze-
niapłciprzedewszystkimzfenomenembiologicznym.Płećkulturowajest
wprocesachtworzeniaznaczeńnaturalizowana.Dodatkowowjęzykupol-
skim(ajęzyktoprzecieżwedługBergeraiLuckmannapodstawowenarzędzie
obiektywizacji)brakujeodpowiednikaangielskiegorozróżnienianasex(płeć
biologiczną)igender(płećkulturową)32.Wtensposóbspołeczneflpochodze-
nie”płcistajesięjeszczebardziejniewidoczne.Konstrukcjezwiązanezpłcią,
któresąwynikiemdziałańludzkichpodejmowanychwokreślonymkontekście
czasuimiejsca,zyskująstatusflnaturalnych”,flwrodzonych”,flodwiecznych”
iflniezmiennych”.PowszechnewkulturzeZachoduspojrzenienapłećcechu-
jesięzatemodpowiedniobiologizmem,esencjonalizmemiahistorycznością.
Przyjmując,żepłećjestprzedewszystkimpodzielanąiprzekazywanąspołecz-
niekonstrukcjąznaczeniową,nietwierdzębynajmniej,żeczynnikbiologiczny
wkontekściepłcinieodgryważadnejroli.Płećposiadazpewnościąswójwy-
miaranatomiczny,genetycznyczyhormonalny,jednakokreślenieichwpływu
nafunkcjonowaniekobietimężczyznwydajesięniezmiernietrudne.Ustano-
wieniegranicymiędzytym,cobiologiczne,atym,cokulturowe,uważamza
praktycznieniemożliweinieistotnezpunktuwidzeniatejksiążki.
Jeślitraktujemypłećjakowynikspołecznegowytwarzania,zasad-
newydajesięrównieżpostawieniepytaniaoto,wjakichobszarachjestona
flprodukowana”orazdziękiczemukonstrukcjetetrwająwczasie.Zapewne
podstawowymflświatem”,wktórymtworzonesąkonstrukcjezwiązanezpłcią,
jestrzeczywistośćżyciacodziennego,jednaktakżeinneflświaty”,powiązane
zodmiennymitypamiwiedzy,biorąudziałwkonstruowaniupłci.Zpewnością
29
32Niektórzyautorzyiautorkibędązwracaćuwagęnafakt,żepojęcieflsex”jesttakżekulturowo
definiowaneiżenaszepojmowaniepłcibiologicznejjestdefactozależneodsposobukonstru-
owaniagender(por.Martin2007).
