Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
wSTĘP
możnatuwskazaćnatrzyszczególnieznacząceobszary,takiejak:nauka,me-
dycynaireligia.Każdyztychflświatów”,podobniejakdziejesiętowwymiarze
życiacodziennego,potrzebujemechanizmówpodtrzymującychwytworzone
konstrukcjepłci.Specyficznydlanichporządekwymaganieustannejlegity-
mizacjiwdziałaniachjednostek.Konstrukcjauprawomocnieńrozciąganad
porządkieminstytucjonalnymosłonęinterpretacji,zarównopoznawczych,
jakinormatywnych.Takrozumianeuprawomocnienieodbywasięnakilku
poziomach.Jakotymjużwspominałam,podstawowymnarzędziemlegitymi-
zacjirzeczywistościspołecznejjestjęzyk.Językobiektywizujedoświadczenie,
potwierdzaspołeczneistnienieokreślonychkonstruktów,atakżeumożliwia
tworzenieuprawomocnieńnawyższychpoziomach.Należądonich,według
BergeraiLuckmanna(2010:139-140),tzw.zdaniateoretyczne,czylirozmaite
schematywyjaśniające(reprezentowanenp.przezprzysłowia,maksymy,opo-
wieściczylegendy)orazteorienaukowe.Oilejednakzdaniateoretycznemają
wysocepragmatycznycharakter,otyleteoriewykraczająpozapoziomprak-
tycznyiwzwiązkuztymczęstowymagająpojawieniasięgrupyspecjalistów,
wktórychgestiipozostajeteoretycznawiedzanatematporządkuinstytucjo-
nalnegoiktórzywsposóbszczególnysłużąjegonieustannejlegitymizacji.
Ostatnipoziomuprawomocnieniatworząuniwersasymboliczne.Jak
pisząBergeriLuckmann(2010:141):flSątokompleksytradycjiteoretycznych,
któreintegrująróżneobszaryznaczeniaiutrzymująporządekinstytucjonalny
jakosymbolicznącałość”.Autorzyzwracająjednocześnieuwagę,żewproce-
sachsymbolicznych,obecnychnatympoziomieuprawomocnienia,konieczne
jestodwołaniedoinnychtypówrzeczywistościniżcodzienność(wprzypadku
religinegouniwersumkatolicyzmubędątoodwołaniadoBoga).Tenflnaj-
pełniejszypoziomuprawomocnienia”mateżcharaktertotalny-zzałożenia
obejmujecałośćdoświadczeńjednostkiicałośćporządkuinstytucjonalnego33.
Integrujeróżnetypyznaczeń,takżete,którefunkcjonująnaniższychpozio-
machuprawomocnienia.
Wyróżnienieczterechtypówuprawomocnieńmacharakteranalityczny.
BergeriLuckmannzwracająuwagę,żewrzeczywistościposzczególnepoziomy
nakładająsięnasiebie.Jesttonietylkouwagaocharakterzeteoretycznym,ale
poniekądimetodologicznym.Wskazanienaposzczególnetypylegitymizacji
ukierunkowujeuwagębadacza/kiiuwrażliwianaróżnesposobyuprawomoc-
nianiakonstrukcjipłciobecnewnauczaniuKościołaiwwypowiedziachksięży,
ajednocześniezwracauwagęnaichnierozdzielność.
33Wydajesięjednakwątpliwe,abynp.religijneuniwersumsymbolicznebyłowstanieobjąć
całośćżyciawspółczesnegoczłowieka.Cechętętraktujęraczejjakorodzajflroszczeniado”.
