Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[...]toniejestżadnezaparciesięwiary,żadnazdrada,żadneodstępstwo.Wdu-
szykażdypozostałtym,czymbyłiBógtowidzi...Przedprzemocątrzebasię
ugiąć,choćbypozornie.Obowiązkiemczłowiekajestbronićżyciaibyłobysza-
leństwem,anawetgrzechemnarażaćje:dlaczego?Dlapozorów,dlakilkusłów,
którychjednocześniemożeszsięwduszyzaprzeć?
1551156
Taspecyficznaapoteozazdradywsytuacjiprzymusowejnieodpowiadajed-
nakStasiowi1jestwniąwpisanekłamstwo,aStaś1jaktopodkreślałjegooj-
ciec1flmaprawycharakterinigdyniekłamie,albowiemjestodważny,akłamią
tylkotchórzen(77178).Staśinstynktowniewyczuwa,żezdradatobrońniewol-
ników,aoncałyczasjestwewnętrzniewolny.Itakteżdziejesięwtymmomen-
cie.Jestjednakzbytmądry,abyobrażaćMahdiego;zprawdziwąroztropnością
powie:
1Proroku1[...]twojejnaukinieznam,więcgdybymjąprzyjął,uczyniłbym
totylkozestrachu,jaktchórziczłowiekpodły.Aczyżzależycinatym,bywiarę
twojąwyznawalitchórzeiludziepodli?
158
Jestwtymnietylkoflnien,aletakżeszacunekidlaMahdiego,iislamu,wta-
kiejodmowieniemanic,coobrażałobycudząreligię,cowięcej1Staśsugeruje
Mahdiemu,iżprzyjęciewiaryztchórzostwabyłobyjejprofanacją.Tensposób
myśleniawywieranaprorokuijegootoczeniudużewrażenie.Bardzoszybkochłop-
capokrzepianapotkanymisjonarz,mówiąc:flUfajwBogu.NiewyparłeśsięGo,
więcmiłosierdzieJegoiopiekabędzienadTobąn(165).TojakbyodpowiedŹna
tamtesłowa,którechłopiecwyrzekłumahometańskiegoproroka.
StaśmodlisiętakżewczasiechorobyNel,anawetprosiKalego,byposta-
wiłnajejgrobiekrzyż,jeślibyzmarławczasiejegonieobecności.Zprzejęciem
chrzciMurzynówwśpiączceibardzopoważnieuczykatechizmuKalego,Meę
iNasibu,byichtakżeochrzcić.
Kalimodliłsięzawszeszczerze1choćzupełnieinaczejniżStaś:dozłego
MzimuozdrowiedlaNel,trochębłagając,atrochęszantażującbóstwo.Terazwięc
trudnomupojąćinnysposóbodnoszeniasiędoBoga,zwłaszczażeStaśjestka-
techetąniedoświadczonym,bobardzomłodym,zczegowynikajązabawnesytu-
acje,jakta,zktórejwyrosłosłynnepowiedzonkoomoralnościKalego.Pięknie
imądrzekomentujetęnaukęnarrator:
Jednakżepowoli,powolirozjaśniałosięwczarnychgłowach,ato,czegonie
mogłypojąćgłowy,chwytałygorąceserca.
302
Taflgorącośćsercn1cechawszystkichmłodychbohaterówSienkiewicza1
pojawiasięwłaśnieprzyporuszaniusprawwiary,zwłaszczażeStaśmówioBogu
12
