Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Wstęp
częściejukazujenampowtarzalnezjawiskaswoiste,wprzypadkuktórychmożemy
mówićostereotypachmuzycznychpolskości.
Specyficzneznaczeniemadlanasokressaskiwpolskiejhistorii.Wtejepoce
pojawiająsięnazwytańców,któreznamyzpóźniejszychkanonówpolskichtań-
cównarodowych.Mająonewysokąrangęspołeczną,będącnastałeobecnymina
królewskimdworze.Towarzyszątemucorazczęstszerefleksjeteoretykówtańca
imuzyki,któreumacniająwnaspoczucie,żewtejepocemamyjużdoczynienia
zpolskimkanonemtańców.
oświeceniewPolsce,zdaniemAlinyNowak-Romanowicz(1907-1994),
jestzjawiskiemzapóźnionymwporównaniudokrajówzachodnioeuropej-
skich.PrzypadagłównienalatapanowaniaStanisławaAugustaPoniatowskie-
go(1764-1795),choćpierwszezwiastunytegoprądupojawiłysięwczasach
saskich.Wefekciepóźnegopojawieniasięiskrystalizowanianowegonurtu
wjegoszczytowymmomenciewPolscezaczęłypojawiaćsięjużprądyprero-
mantyczne.ZaważnyelementwyznaczającyokresoświeceniaAlinaNowak-
-Romanowiczuznałazaistnienienwśrodowiskumieszczańskimoryginalnej
operypolskiejprzeznaczonejdlaszerokiegokręguodbiorców”
53
.Biorącpod
uwagęwyznaczonetuczynnikimożemymówićojednejepocezaczynającej
sięumowniewstąpieniemnatronStanisławaAugustaPoniatowskiego,akoń-
czącejsięnajpewniejwokresiepomiędzy1815a1830rokiem,przyczymdaty
temająoczywiściepolityczneznaczenie.JednocześniewopiniiMieczysława
Tomaszewskiegofazapreromantyczna,awięcnokreskoegzystencjiklasycyzmu
zsentymentalizmem”,kończysięwmuzycepolskiejok.1820roku
54
,azdaniem
JaninyPudełek(1930-2004)początekerybaleturomantycznegowyznaczają
premieryscenyuwodzeniazIIIaktuoperyRobertDiabełGiacomoMayerbeera
(1791-1864)orazbaletuSylfdawchoreografiiFilippoTaglioniego(1831-1832)
55
.
Dlanasjednakowieleistotniejszymjestto,cozaszłonagruncietańcatowarzy-
skiego,atuważnącezurąbyłrok1815,kiedytopojawiająsięnoweeuropejskie
modytaneczne,awPolscegwałtowniezaczynatracićnapopularnościpolonez.
Ważnymjestrównieżto,żeokresKrólestwaKongresowegowyznaczapoczątek
refleksjiteoretycznejnadtańcem,którawtejformietrwaćbędzieprzezfazy
53
A.Nowak-Romanowicz,Muzykapolskiegooświeceniaiwczesnegoromantyzmu,[w:]Zdzie-
jówpolskiejkulturymuzycznejII.OdoświeceniadoMłodejPolski,Kraków1966,s.9-10;zob.też:
T.Strumiłło,Źródłaipoczątkiromantyzmuwmuzycepolskiej,Kraków1956,s.20.
54
M.Tomaszewski,obliczeilosypieśnipolskiej1795-1918,[w:]Muzykapolskawokresie
zaborów,Warszawa1997,s.13-14;tenże,Pieśńpolska„wiekuuniesień”.Rekonesans,[w:]W
.Nowik
(red.),ToposnarodowywmuzycepolskiejpierwszejpołowyXIXwieku,Warszawa2006,s.59-60.
55
J.Pudełek,Tajnikisztukibaletowej.Rozważaniaoestetyceianatomiibaletu,Warszawa1995,
s.86-88.
