Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach

Tomasz Trzepieciński

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-22867-5

DOI:

https://doi.org/10.53271/2023.006

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

394

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Trzepieciński, Tomasz. Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2023, 394 s. ISBN 978-83-01-22867-5, doi: https://doi.org/10.53271/2023.006

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Trzepieciński, T.

T1 Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2023

SN 978-83-01-22867-5

DOI https://doi.org/10.53271/2023.006

Bibliografia BibTex:

@Book{ 284254, author = "Trzepieciński, Tomasz", editor = "", title = "Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2023", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-22867-5", doi = "https://doi.org/10.53271/2023.006" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Trzepieciński, Tomasz

ED -

TI - Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2023

SN - 978-83-01-22867-5

ER -

DOI - https://doi.org/10.53271/2023.006

Netografia (standard APA):

Trzepieciński, Tomasz. Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2023 [dostęp: 05 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/tarcie-i-smarowanie-w-procesach-ksztaltowania-blach-tomasz-trzepiecinski-284254. doi: https://doi.org/10.53271/2023.006

tarcie, blachy, kształtowanie blach

W książce przedstawiono specyfikę zjawiska tarcia występującego w różnych procesach kształtowania blach wykonanych z podstawowych materiałów stosowanych w tłocznictwie, przede wszystkim dla potrzeb przemysłu motoryzacyjnego i lotniczego. Wobec lic...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-22867-5

DOI:

https://doi.org/10.53271/2023.006

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2023

Liczba stron:

394

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ10
WYKAZ WAŻNIEJSZYCH SKRÓTÓW14
1. WPROWADZENIE16
2.1. Charakterystyka zjawiska tarcia19
2. TARCIE W PROCESACH KSZTAŁTOWANIA BLACH19
2.2. Rodzaje tarcia24
2.3. Modele tarcia30
2.4. Struktura geometryczna powierzchni34
2.5. Środki smarne i smarowanie41
2.5.1. Znaczenie smarowania41
2.5.2. Rodzaje smarowania42
2.5.3. Klasyfikacja i charakterystyka substancji smarujących45
2.5.4. Dodatki uszlachetniające do smarów52
2.5.5. Smary pochodzenia naturalnego53
2.6. Zużycie narzędzi do przeróbki plastycznej59
2.6.1. Mechanizmy zużycia59
2.6.2. Powłoki ochronne na narzędzia63
2.6.2.1. Metody konstytuowania warstw powierzchniowych63
2.6.2.2. Powłoki wytwarzane technikami laserowymi66
2.6.2.3. Powłoki wytwarzane w procesach PVD i CVD68
2.6.2.4. Powłoki funkcjonalne70
2.6.2.5. Materiały i powłoki samosmarujące73
2.6.3. Teksturowanie powierzchni narzędzi77
3.1. Cięcie85
3.1.1. Cięcie i wykrawanie metodą obróbki plastycznej85
3. METODY KSZTAŁTOWANIA PLASTYCZNEGO BLACH85
3.1.2. Metody cięcia termicznego i strugą wodno-ścierną92
3.2. Gięcie98
3.2.1. Metody gięcia98
3.2.2. Zjawisko sprężynowania100
3.3. Kształtowanie wyrobów o powierzchni nierozwijalnej106
3.3.1. Wytłaczanie106
3.3.2. Wyoblanie121
3.3.3. Zgniatanie obrotowe125
3.3.4. Kształtowanie ciśnieniem cieczy126
3.3.5. Kształtowanie z dużymi prędkościami130
3.3.6. Kształtowanie przyrostowe136
3.3.6.1. Podział metod kształtowania przyrostowego136
3.3.6.2. Kształtowanie przyrostowe w podwyższonej temperaturze145
3.3.6.3. Kształtowanie przyrostowe strumieniem cieczy148
3.3.6.4. Kształtowanie przyrostowe elektromagnetyczne150
4.1. Klasyfikacja metod wyznaczania wartości współczynnika tarcia155
4. METODY OCENY TARCIA W PROCESACH KSZTAŁTOWANIA BLACH155
4.2. Testy tribologiczne stosowane w procesach kształtowania blach160
4.2.1. Test przeciągania pasa blachy160
4.2.2. Test przeciągania blachy z gięciem170
4.2.3. Testy gięcia blachy z rozciąganiem177
4.2.4. Testy z redukcją grubości blachy200
4.2.5. Testery tribologiczne205
4.3. Wyznaczanie wartości współczynnika tarcia w procesach kształtowania przyrostowego215
5.1. Blachy aluminiowe i ze stopów aluminium225
5.1.1. Charakterystyka materiałowa aluminium i jego stopów225
5. OCENA TRIBOLOGICZNA WYBRANYCH GATUNKÓW BLACH225
5.1.2. Tarcie i smarowanie231
5.2. Blachy stalowe249
5.2.1. Klasyfikacja stali249
5.2.2. Blachy głębokotłoczne254
5.2.2.1. Charaterystyka i oznaczanie254
5.2.2.2. Warunki tarcia blach stalowych głębokotłocznych256
5.2.3. Blachy wysokowytrzymałe dla przemysłu motoryzacyjnego278
5.2.3.1. Charakterystyka materiałowa278
5.2.3.2. Tarcie i smarowanie288
5.2.4. Blachy nierdzewne290
5.2.4.1. Charakterystyka materiałowa290
5.2.4.2. Tarcie i smarowanie294
5.3. Blachy tytanowe i ze stopów tytanu298
5.3.1. Charakterystyka materiałowa tytanu i jego stopów298
5.3.2. Tarcie i smarowanie304
5.4. Blachy ze stopów magnezu314
5.4.1. Charakterystyka materiałowa314
5.4.2. Tarcie i smarowanie321
6. ZAKOŃCZENIE331
BIBLIOGRAFIA336
Netografia387
Normy388
STRESZCZENIE390
SUMMARY392

2.2.Rodzajetarcia

Trudnojednoznaczniezdeﬁniowaćrolęiskutkiwystępowaniaoporówtarcia

wodniesieniudowszystkichprocesówprzeróbkiplastycznejmetali.Charakter

iskutkidziałaniasiłtarciazależąodspecyﬁkidanegoprocesuobróbki.Spośród

wieluprocesówformowaniablachsiłytarciawywierająznaczącywpływnaprzebieg

procesuzgniataniaobrotowegoorazwytłaczaniablach.Podczasprocesukształto-

waniawytłoczkiwystępująstrefymateriałuzróżnicowanepodwzględemstanu

naprężeń,stanuodkształceń,prędkościprzemieszczeńiwarunkówtarcia.Wystę-

powaniezróżnicowanychschematówodkształceniajestwywołaneoddziaływaniem

narzędziorazczynnikamitechnologicznymi,którezmieniająwarunkitarcia.

Wwiększościprocesówkształtowaniablachwystępowanieoporówtarciajest

zjawiskiemniepożądanymipowoduje[273]:nierównomiernośćodkształceń,zna-

cznezmianygrubościblachy,wzrostnaprężeńpromieniowychzwiększającychryzy-

kopowstawaniapęknięćwwytłoczceiwzrostsiływytłaczania,wzrosttemperatury

wobszarzestykuzmieniającyniekorzystniewarunkismarowania,atakżezmniej-

szenietrwałościnarzędziorazjakościpowierzchniwyrobu.Dokorzystnegowpły-

wuoporówtarcianaproceswytłaczaniamożnazaliczyćtarcieodkształcanejblachy

opowierzchnięstempla,gdyżzwiększawartośćdopuszczalnejmaksymalnejsiły

wytłaczania.Podwpływemrozciąganiasiłąosiowąwytłoczkajestobciskanana

powierzchnibocznejstempla.Powstaławtensposóbnapowierzchnistykustempla

iblachysiłatarciapowodujeodciążenieniebezpiecznegozewzględunazerwanie

obszaruprzejściaściankibocznejwdnowytłoczki.Niekorzystnemuzjawiskutar-

ciamożnaprzeciwdziałaćpoprzezstosowanieodpowiednichsmarówizwiększenie

twardościnarzędzi[273,934].

2020Rodzajetarcia

Narzeczywistychtrącychpowierzchniachwystępujemechanicznyopórruchuspo-

wodowanyzaczepianiemosiebienierównościpowierzchniorazopórzwiązany

zadhezyjnymsczepianiemtrącychpowierzchni.Ponieważzłączaadhezyjnesą

silnieodkształconeplastycznieiniezbytciągliwe,nawetniewielkienaprężeniaroz-

ciągającepowodująichrozrywanie.Przyczynąpowstaniasiłytarciasąwystępujące

współzależniezjawiskaﬁzyczneichemiczne[634].Podstawowerodzajetarciaspoty-

kanewtechniceprzedstawiononarysunku2.7.Tarciezewnętrzewystępujenastyku

dwóchróżnychciałbędącychwkontakcie,tarciewewnętrznezaśwobrębiewarstw

lubcząsteczekjednegociała,naprzykładpoddanegoodkształceniuplastycznemu.

Przyprzemieszczaniuwzględemsiebiedwóchciałwystępujetarciekinetyczne.Jeżeli

ciałanieprzemieszczająsięwzględemsiebie,wówczaszachodzitarciestatyczne.

Podczastarciaślizgowegoobszaremstykujestpowierzchnia.Przytarciutocznym

występujestykpunktowylubliniowy.

Wzależnościodrodzajuiwarunkówprocesukształtowaniablachwyróżniasię

czterypodstawowemechanizmytarcia[273]:

Brak wyników

Tarcie i smarowanie w procesach kształtowania blach

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra