Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Moskwin,„Teatrbiałoruski1920-1930.Odrodzenieizagłada”,Warszawa2014
ISBN978-83-7798-177-1,©byBELStudio2014
RozdziałI
BiałoruskiTeatrPaństwowy–1
Napoczątkulat20.XXw.Mińsk1stałsięcentrumkonsolidacjinaro-
dubiałoruskiegoiodrodzeniakulturynarodowej.otwarcieBTP-1wMiń-
sku14VIII1920byłoznaczącądatąwhistoriikulturybiałoruskiej.odtej
chwilizacząłsiękształtowaćbiałoruskiteatrzawodowy.Podczasuroczy-
stegootwarciazastępczynikomisarzaLKo,MaryjaFrumkina,podkreśliła
wswymprzemówieniu,żenowyteatrbędziepełniłkilkafunkcji:edukacyj-
(staniesiękuźniąkadrdlanowopowstającychzespołówteatralnych),or-
ganizacyjną(będziemiejscemspotkańinteligentów,robotników,chłopów
iżołnierzyArmiiCzerwonej)orazwychowawczą.nWtrudnychchwilach,
gdyciałozmożeciężka,nieludzkapraca,aduszęogarnieczarnarozpacz,te-
atrbędzieźródłemnowejwiary,siłyizwycięstwa”2-zapewniałaFrumkina.
Tegodniapokazanopublicznościtrzyobrazkisceniczne:Rysia(wgWzi-
mowywieczórElizyorzeszkowej,tł.W
.Łastouski)pobiałorusku,Ludzie
SzolemaAlejchemapohebrajsku(zespółUnzerWinkl)iWeseleAntonie-
goCzechowaporosyjsku.Miałotosymbolizowaćjednośćtychtrzechna-
rodów:białoruskiego,żydowskiegoirosyjskiego,zamieszkującychBiałoruś.
nTobardzoważnyicennydlaBiałorusinówmomenthistoryczny.Topoczą-
tekodrodzeniakulturybiałoruskiej”3-pisał,wkrótcepootwarciuBTP-1,
dzienniknSawieckajaBiełaruś”
.
WciągudziesięcioleciakierownictwoartystyczneBTP-1sprawowaliko-
lejno:FlaryjanŻdanowicz4(1920-1921),JewstigniejMirowicz(1921-1925,
1
Zgodniezespisemludności(1922)wMińskumieszkało102375osób:34%-Biało-
rusini,47%-Żydzi,9%-Rosjanie,5,5%-Polacyi4%-Litwini,Łotysze,Ukraińcy,Tata-
rzyiNiemcy.Wporównaniuzespisemz1897r.znaczniezwiększyłasięliczbaBiałorusinów,
azmniejszyła-RosjaniPolaków.WtedyBiałorusiniwynosili9%,Rosjanie-25%,aPolacy
-11,5%(RiezultatypieriepisiwMinskie,nZwiazda”18I1923,nr14,s.3).
2
Da-i,AdczyniennieBiełaruskahaDziarżaunahateatra,nSawieckajaBiełaruś”16IX
1920,nr28,s.4.
3
Zarem,Adradżenniebiełaruskajkultury,nSawieckajaBiełaruś”24XI1920,nr68,
s.3-4.
4
FlaryjanŻdanowicz(1884-1937)-aktorireżyser.Przedrewolucjąpopularyzowałli-
teraturębiałoruską,czytającwierszewspółczesnychpoetówbiałoruskichwdomachkultury.
W1913r.utworzyłzespółteatralny,wskładktóregoweszliBiałorusiniiPolacy.Zespółtenwy-
stawiłPaulinkęJ.Kupały(15VIII1913)wmiejscowościRadaszkowicze.Później,w1917r.,Żda-
nowiczbyłzmuszonyopuścićBiałoruś.Wlatach1917-1920kierownikartystycznyTBDiK-1,