Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Moskwin,„Teatrbiałoruski1920-1930.Odrodzenieizagłada”,Warszawa2014
ISBN978-83-7798-177-1,©byBELStudio2014
BiałoruskiTeatrPaństwowy–1
35
njakimśdziwnymnarzeczem,przypominającymmieszankęjęzykabiałoru-
skiegozrosyjskim.Jesttopoprostuniedopuszczalnetakwobeckulturybia-
łoruskiej,jakiwobecwidza”
.Zdaniemzgorszonegokrytyka,gdybyaktorzy
bieglewładalijęzykiemojczystym,moglibynawet,zbrakuodpowiednie-
gosłowa,wesprzećsiędialektem:nNiestety,todlanichniewykonalne,bo
przecieżonianiwrodzinie,animiędzysobąprawiewogólenierozmawia-
jąpobiałorusku,niepotrafiąwięcmyślećwtymjęzyku.Widzowieodwie-
dzającyteatrisłyszącyzescenytakąmowęnabiorąbłędnegomniemania
obiałoruskiejkulturze”11.Problemtenpozostawałaktualnyjeszczeprzez
kilkalat.NaprzykładZ.Żyłunowicz,piszącosłabejjakościniektórychtłu-
maczeń,poruszyłtakżekwestięzłejdykcjiaktorów12.Poradził,abyzapo-
znalisięznormamijęzykabiałoruskiego,zaproponowanymiprzezJazepa
Losika13.nTeatrjestmiejscem,gdzieodbywasięproceskształtowaniajęzy-
ka.Dlategozescenypowinnabrzmiećczysta,nieskazitelnamowa,aaktor
niemaprawapozostaćobojętnymwtejkwestii.Przecieżkulturajęzykajest
jednymzkryteriówsukcesuspektaklu”14-stwierdzałŻyłunowicz.
Biorąctowszystkopoduwagę,podkoniecpierwszegosezonuBTP-
1poetaJankaSwiatlaksugerowałCentrumAkademickiemu,abystwo-
rzyłozespołowiwarunkiumożliwiającesystematycznąiregularnąpracę
nadspektaklamiiwłasnymrozwojemintelektualnym.nTeatrbiałoruski
makrótkąhistorięidlategoniezdążyłjeszczezapracowaćsobienawła-
sny,oryginalnywizerunek.Zbudowanietegowizerunkutowłaśniemisja
BTP-1”15-twierdziłliteratnałamachnSawieckajBiełarusi”
.F.Żdanowicz
miałjednakświadomość,żetoniejesttakieproste.Młodemuzespołowi
brakodpowiedniejedukacjiidoświadczeniascenicznego,aponadtoteatr
nawszystkichpolachmamocnoograniczonemożliwości.Byłteżkłopot
zułożeniemodpowiedniegorepertuaru.Czytającrecenzjeteatralneztam-
tegookresu,łatwomożnadojśćdowniosku,żereżyserniezawszepotrafił
prawidłowoodczytaćintencjeautoratekstusztuki,aprzeztowłaściwiepo-
prowadzićaktorówinadaćspektaklowiwymaganegokształtu.Napoczątku
11
J.Swiatlak[IwanHajeuski],Abmowieteatru,nSawieckajaBiełaruś”31VIII1921,
nr192,s.3.
12
Autorpodkreślał,żeaktorzypopełniajązasadniczebłędywwymowie:np.zamiastnł”
wymawiająnl”
,azamiastndz”-ndc”
.
13
JazepLosik(1883-1940)-filolog,pisarz,nauczycielipolityk.Absolwentsemi-
nariumnauczycielskiego(1899,Mołodzieczno),od1921r.wykładowcanauniwersytecie
(Mińsk).CzłonekIKB(1922-1928)iAkademiiNaukBiałorusi(1929-1930).Aresztowany
(1930-1934,1938-1940).Autorwielupracnatematjęzykoznawstwa,historiiiodrodzenia
narodowegoBiałorusi.
14
Z.Żyłunowicz,AbmowieuBiełaruskimDziarżaunymTeatry,nSawieckajaBiełaruś”
11XI1926,nr256,s.5.
15
J.Swiatlak[IwanHajeuski],Jaszczeabsprawieteatralnaj,nSawieckajaBiełaruś”28VI
1921,nr138,s.3.
