Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TeatralizacjahistoriilokalnychwformacieRlW
czwartyzaśtopopularnepodkoniecXIXw.rekonstrukcjeprzestrzeniwizua-
lizującejminionepraktykicodzienne,którezapoczątkowałozałożonew1891r.
przezArturaHazeliusawsztokholmskimparkuSkansenpierwszemuzeumpod
gołymniebem,wktórymeksponowanoprzykładyarchitekturydrewnianejzróż-
nychregionówSzwecji.
WPolscepokazytypuLivingHistoryznanebyływprzeszłości,choćnależądo
słabozbadanychobszarównaszejkultury.Spośródniewieluopracowańpoczę-
ściobejmującychtozjawiskowartowspomniećpracęMagdalenyPiotrowskiej8
owielkopolskichnarodowychwidowiskachkulturowychorazksiążkęMałgorzaty
Komzy9poświęconążywymobrazom.WdrugiejpołowieXXw.rekonstrukcje
historycznezdarzałysięsporadycznieisłużyłyzazwyczajautoprezentacjiwładzy
ihistoriioficjalnej(np.udziałwparadachwojskowychoddziałówwhistorycz-
nychmundurachhusariiczyułanów).Dopieroprzedokołoćwierćwieczempoja-
wiłysięoddolneinicjatywyspołeczne,mającenaceluwizualizacjęminionych
zdarzeń;zazwyczajbyłytorekonstrukcjewalkibitewzróżnychepok.
Obecnierekonstrukcjehistoryczne(ang.historicalreenactment)ocharakte-
rzebatalistycznym,określanetakżejakoodtwórstwohistoryczne(terminMichała
Bogackiego),sąnajczęściejspotykanymformatemLivingHistory,który—jak
sięwydaje—zdominowałiusunąłwcieńwszelkieinnespołeczneperfor-
manseprzedstawieniowewizualizująceprzeszłość.Twórcyiwykonawcy,działa-
jącywgrupachrekonstrukcjihistorycznej,stanowiądobrzezorganizowanyruch,
posiadającywłasnestowarzyszenia(np.StowarzyszenieEdukacjiiOdtwórstwa
HistorycznegoOkresuMonarchiiWczesnopiastowskiejAUREATEMPORA),
prasę(np.nGazetaRycerska”),portaleinternetowe(np.FREHA.ForumRekre-
acjiHistorycznych),uzgodnionykalendarzimprez,anawetsiećhandlową.Jest
tozarazemjedynyrodzajwizualizacjiprzeszłości,któryspotkałsięzszerszym
zainteresowaniembadaczy—przedewszystkimprzedstawicielinaukhistorycz-
nychisocjologicznych10.
Wpolskiejliteraturzeprzedmiotuiwpotocznymużyciuterminnrekonstruk-
cjahistoryczna”stosowanyjestwznaczeniuogólnymipokrywasięzakresem
zpowszechnieprzyjętymwliteraturzeobcojęzycznejokreśleniemLivingHistory,
obejmującwszystkiesposobyreprezentacjihistorii.Napewienchaostermino-
logicznystosowanywpiśmiennictwiepolskimzwróciłuwagęMichałBogacki,
któryzaproponowałpodział,przyjmujączakryteriumprzedmiotodtwarzanej
8
M.Piotrowska:Narodowewidowiskakulturowe.Uroczystościżałobneirocznicowe
wWielkopolsce(1815—1914).Poznań2011.
9M.Komza:Żyweobrazy.Międzysceną,obrazemiksiążką.Kraków1996.
10M.Bogacki:Owspółczesnym„ożywianiu”przeszłości—charakterystykaodtwórstwahisto-
rycznego.nTurystykaKulturowa”2010,nr5,http:llwww.turystykakulturowa.orglpdfl2010_05_01.
pdf[datadostępu:20.10.2014];T.Szlendak,J.Nowiński,K.Olechnicki,A.Karwacki,
W.Burszta:Dziedzictwowakcji.Rekonstrukcjahistorycznajakosposóbuczestnictwawkultu-
rze.Warszawa2012.
15
