Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odkryciaiwynalazkirozszerzałyhoryzontyczłowiekaizmieniały
sposóbjegofunkcjonowaniawświecie,modyfikowałypojęcieczasu
iprzestrzeni.Cociekawe,takpojętahistoriaczłowiekajestteżhisto-
riąekspandującejsieciczyraczejhistoriącorazbardziejintensywne-
gołączeniasięjednostekwsieć-domomentu,wktórymsiećpokryła
niemalcałąplanetęirozwójstałsięekstensywny;wówczassiećzaczę-
łanabieraćngłębokości”(videInternet).Wtymujęciusiecią,doktórej
możnasię-metaforycznie-podłączyć,byłyby:systemwierzeń,pismo,
literatura.Włacińskim,uniwersalistycznymśredniowieczumedium
takimbyłKościółijegoBibliapauperum.Wnastępnychwiekachsieć
ewoluowaładokolejnychstadiów-powstawałysieci:elektryczna,
telegraficzna,telefoniczna,kolejowa,awkońcuradiowa,telewizyj-
naiinternetowa26.Imbardziejukładelementówjestrozwiniętypod
względemtechnicznym,tymbardziejczłowiekzniminterferuje,tym
bardziejwtenukładwnika.SieciąpoczątkówXXIwiekujestInternet
ipowiedzieć,żeczłowiek,wcorazwiększymstopniu,njestwInterne-
cie”,niebędziedużąprzesadą.Dalszeetapyrozwojusieciprzewidują-
chybasłusznie-międzyinnymiStanisławLemiJacekDukaj,oczym
piszędalej.
OzjawiskuinterferowaniaczłowiekaitechnikipisałjużDavidBolter
wCzłowiekuTuringawlatachosiemdziesiątychubiegłegowieku.Wcen-
trumzainteresowaniaBolteraznalazłsiękomputer,októrymautoropo-
wiadałzperspektywyhistorycznejiwktóregoperspektywieopisywał
wcześniejszeosiągnięciamyślitechnicznej.Komputerbowiemmato
dosiebie,że-jakżadenwynalazekwcześniej-zmienianaszepostrze-
ganierzeczywistości,więcejnawet:powoduje,żenumysłczłowieka
stajesięobrazemkomputera”27.KluczowedlaBolterajestto,żekom-
puterwspecyficznysposóboperujeczasemiprzestrzenią,coznaczą-
cowpływanaużytkownikategosprzętu.Komputeryzaś-codlanas,
napoczątkuXXIwieku,oczywiste-łącząsięwsieć:nPojęcienoosfery
TeilhardadeChardin(odgreckiegonoos-mózg,umysł)znajdujetu
26Wpewnymsensiesiecitworzyłyteżuniwersytetyczybanki.
27T.GOBAN-KLAS:SpołeczeństwoludziTuringa.Iluzjeiproblemy.W:J.D.BOLTER:Człowiek
Turinga.KulturaZachoduwwiekukomputera.Przeł.T.GOBAN-KLAS.Warszawa1990,s.7.
WokółH+
37
