Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
2.3.Podstawyteoriibłędówiniepewnościpomiarów
3.Otym,czyniedokładnośćmacharakterstochastycznymożemysię
przekonać,przeprowadzającseriępomiarów.Jeśliwynikiniebędąpowtarzalne,to
musimywziąśćpoduwagęprzypadkowycharakterbłędów.Niedokładnościocha-
rakterzestochastycznymmożemyzmniejszaćprzezzwiększenieliczbypomiarów.
4.Najtrudniejjestwalczyćzniedokładnościami,którychnieznamy(nazy-
wanyminiekiedyomyłką).Możetobyćniedokładnośćspowodowana,naprzy-
kład,uszkodzeniemnaszegoamperomierza.Możetoteżbyćniedokładność
wywołanawpływemczynników,októrychobecnościniewiemyinieuwzględ-
niliśmyichwmodelumatematycznym-naprzykładobecnośćmagnesuwpo-
bliżuamperomierza.Nawetwielokrotnepowtarzaniepomiaruniewyeliminuje
tegobłędu.Jedynąmetodąjegoeliminacjijestalbokalibrowaniemiernika,albo
sprawdzenie(walidacja)metodypomiaruprzezzastosowaniewzorca.Niezawsze
jednakdysponujemywzorcembadanejwielkości.
Jakztegozestawieniawynika,każdypomiarpowinniśmypoprzedzić
wnikliwąanaliząmodeluobiektuimodeluukładupomiarowego,oszacowaniem
możliwychbłędów,wyeliminowaniemomyłekorazuwzględnieniempoprawek.
Znającpoprawkę,równanie(2.8)możnaprzedstawićwpostaci
P(Xo-∆Xp-u≤X≤Xo-∆Xp+u)≥1-
α
(2.12)
Dokładnośćpomiarupowinnabyćodpowiedniadopotrzeb.Poprawadok-
ładnościpomiarunaogółjestzwiązanazwiększymikosztami,choćbydlatego,że
przyrządypomiarowesątymdroższe,imbardziejsądokładne.Dlategooprócz
błędumetodypomiaruwartoteżrozważyć,jakadokładnośćokreśleniadanej
wielkościjestniezbędna.Naprzykład,dziękizastąpieniupłytwinylowychpłyta-
mikompaktowymi(compactdisk,CD)osiągniętoznaczącypostępwjakości
idokładnościodtwarzaniadźwięku-zwiększeniuuległstosuneksygnałudo
szumu(niesłyszymyszumówitrzasków,aprzeztomożliwejestodtwarzanie
dźwiękówzwiększądynamiką-większymstosunkiemmaksymalnegosygnału
dominimalnego).Znaczącopoprawionoteżpasmoprzenoszeniasygnału,tojest
zakresczęstotliwości.WrezultaciezupełnieprzeciętnyodtwarzaczpłytCDma
częstoparametrydźwiękuznacznielepsze,niżczłowiekjestwstanieusłyszeć
irozróżnić.Wartowięczastanowićsię,czyjestopłacalnekupowaniesystemu
odtwarzaniadźwiękunowejgeneracji(takzwanysystemSACD-superaudio
compactdisk),gdziezawiększącenę(zarównoodtwarzacza,jakipłyt)mamy
poprawęparametrów,aleprzeciętnysłuchaczniejestwstanietegodocenić.
Narysunku2.9jestprzedstawionazależnośćkosztówodprzyjętejniepewno-
ścipomiarów.Jeśliprzyjmiemyzbytmałąprecyzję(dużąniepewność),toryzykuje-
my,żerezultatemzłegowynikupomiarumożebyćzładecyzja.Alezkoleizbyt
dokładneprzyrządypomiarowesądrogie.Ponadtostosowaniezbytdokładnej
(wstosunkudopotrzeb)aparaturypomiarowejmożeniekiedybyćwręczuciążliwe.
Naprzykład,gdymierzymynapięciestalezmieniającesięwczasieokilkaprocent,
wówczasużyciewoltomierzacyfrowegozpięciomacyframibędziebezużyteczne
iuciążliwe-conajmniejdwieostatniecyfrybędąsięnieustanniezmieniać.
