Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
2.Podstawyprocesówchemicznych
•Wielkościąstosowanądookreślaniapostępuprocesujeststopieńprzemianysub-
stratuwprodukt,adynamikęprocesucharakteryzujeszybkośćreakcji.
•
Wynikprocesucharakteryzujejegowydajnośćprodukcyjna,czyliproduktywność.
Jesttoilośćproduktuwytwarzanegowjednostceczasulubnatężeniestrumienia
produktu.Dotegorodzajuwielkościnależątakżewydajnośćsurowcowa,sprawność
energetycznaiinne.
2.3.Stopieńprzemiany,wydajnośćsurowcowa
Stopieńprzemianyokreśla,jakaczęśćpoczątkowejilościsubstratuprzereago-
waławtokureakcji.
Stopieńprzemianywzrastawczasiepostępureakcjiodnajniższejwartości
napoczątku(częstojesttozero)dowartościkońcowej.Prostymprzykłademmoże
byćreakcja
1A→1B
zachodzącawreaktorzezamkniętym,cooznacza,żewczasiejejtrwanianiewpro-
wadzasięaninieodprowadzażadnychskładników(rys.1.1a).Reaktortendziała
wtrybieokresowym,acykljegopracyskładasięztrzechoperacji:załadunkusubstratu,
prowadzeniareakcjiorazwyładunkuproduktu.Stopieńprzemiany
x
(A
→
B)
substra-
tuAwproduktBokreślasięnastępująco:
x
(A
→
B)
=
n
0
[A]
n
0
[A]
−
n
[A]
lub
x
(A
→
B)
=
m
0
[A]
m
0
[A]
−
m
[A]
9
(2.1)
(2.2)
gdzie:n
0
[A],m
0
[A]–początkowaliczbamolilubpoczątkowamasasubstratuA;
n[A],m[A]–liczbamolilubmasanieprzereagowanegosubstratuApozostającego
wreaktorze.
Niezależnieodstosowanychjednostek(mole,kilogramylubinne)otrzymuje
siętakąsamąwartośćstopniaprzemiany,któryjestliczbąbezwymiarową.Wartość,
którąosiągastopieńprzemianywchwili,gdykończysięprowadzeniereakcji,na-
zywasiękońcowymstopniemprzemiany
(
x
(A
→
B)k
).
Zakończenieprocesuniejest
równoznaczneztym,żereakcjadobiegładokońca.Reakcjęczęstoprzerywasię
nakońcowymetapie,gdynastępujeznacznyspadekjejszybkości.Częśćsubstra-
tówpozostajenieprzereagowana.Wspomnianareakcja1A→1Bmożezachodzić
