Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
oznaczałowalkęzrealnympolitycznymprzeciwnikiem–tak
postyczniowąemigracją,jakijejadherentamiwkraju.Najmoc-
niejszymjednakakordemwtejwalcestałasięTekaStańczyka.
PublikacjaTekiStańczykaprzypadławokresiedlaGalicji
szczególnym.Rok1869byłbowiemkulminacyjnymmomentem
wstaraniachpolitykówgalicyjskichorozszerzenieautonomii
kraju.Nieprzyniosłyonespodziewanychwyników.Niepowo-
dzeniepolitykiaktywnejopozycjiwywołałowspołeczeństwie
zrozumiałerozgoryczenie.Nieziściłysięplanyuzyskaniadla
Galicjiflnajzupełniejszejautonomii”,któradlawielumiałabyćza-
czynemnowejPolski.Żywiononiepokójoto,czyspołeczeństwo
galicyjskiewytrwaprzyprogramieugodyzAustrią.Obawiano
sięnegatywnychskutkówagitacjizwolennikówirredenty.Aby
zaradzićtemuniebezpieczeństwu,gronokrakowskiepostano-
wiło–jaknapisałJ.Szujski–flwszelkimisiłamiicałymnatężeniem
dobrychduchówspołeczeństwapolskiego...zakląćjegoskutkimoralne
[tj.powstaniastyczniowego],skorojużmaterialnychzakląćbyło
niepodobna”.
DlategowTeceStańczykaskarykaturyzowanazostałapostać
Optymowicza,któryporozumienieGalicjizWiedniemtraktował
jakoprzejściowąkonieczność.Jednakfaktyczniebyłprzeciwny
polityceflpozytywnej”,gdyżzajedyniezbawcząuważałideę
utrzymanianaroduwciągłejgotowościdozbrojnegopowstania.
Naprzykładzietejfikcyjnejsylwetkipokazanazostaławnegatyw-
nymświetlepolitycznapostawa,którachlubisiętylkowiernością
ideiniepodległości,jakąpozostawiłposobiepatriotycznyzryw
1863roku.TekaStańczykapotępiławięcnietylesamopowstanie
styczniowe,copopowstaniowesentymenty5.
ProweniencjapolitycznasportretowanychwTeceStańczyka
osóbbyłanadwyrazczytelna.Kierowałauwagęwstronędzia-
łalnościlwowskiegoTowarzystwaNarodowo-Demokratycznego
ipostyczniowejemigracji.Politycygalicyjscyzwiązanizlwowską
demokracjąnieukrywalizresztąwswychprywatnychenuncja-
cjach,żeuległaonaw1869rokuwpływomflpewnejklikizacza-
jonychMierosławczyków”6.Emigracjadoskonalepojęła,żeatak
PrzegląduPolskiegonapolitykęflnieprzerwalnościpowstania”był
5M.Król,Stańczycy.Antologiamyślispołecznejipolitycznejkonserwatystówkra-
kowskich,Warszawa1982,s.13.
6A.Dziadzio,Społeczneipolityczno-ideowe...,op.cit.,s.205.
IX
