Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cjipojęciastylpisarza,pozwalającejbardziejprecyzyjnie(przynajmniej
wramachokreślonegoparadygmatumetodologicznego)oddzielićgood
jegojęzyka,torównocześniesamookreśleniejęzyk(idiolekt)twórcy
naskutekjęzykowegoujednoliceniapolszczyzny-straciłobezpow
rotnieswąwyrazistośćdefnicyjną,związanąwprzeszłościznacechowa
niemdialektalnym.Uwagaautorówmonografijęzykapisarzykresowych
(naprzykładrozprawaWitoldaDoroszewskiegopoświęconaopisowi
językaTeodoraTomaszaJeża13)koncentrowałasięprzedewszystkimna
uchwyceniuspecyfkijęzykapolskiego,którykształtowałsięwzetknięciu
zżywiołemukraińskimczybiałoruskim:D[ł]rzecząnaturalnąiłatwą
stawałosięprzeplataniesię,przenikaniewzajemneobujęzykówwświa
domościkresowegoPolaka”14.
Wartorównocześniezwrócićuwagę,spojrzenienajęzykpisarza
zperspektywyhistorycznojęzykowej,zjakimmamydoczynieniawtego
typupracach,nieusuwałozpolawidzenia,przynajmniejteoretycznie,
problematykinaturypsychologicznej.PrzywołajmyW
.Doroszewskiego,
którywewstępiedowspomnianejmonografipisał:DBiorączaprzed
miotbadaniajęzykpewnegoautora(podkr.E.S.),możemyprzewi
dywać,żebędzieonbodajwpewnymstopniukształtowanyprzez
osobowośćpiszącego,bodajwnajmniejszymzakresiepodatnynajej
działanie,ulegającyjej”15.Niemożemyniedostrzec,tostwierdzenie
wybitnegojęzykoznawcybrzminiezwykleaktualnie,potwierdzającdyle
matydotycząceproblematykitego,cookreślasięmianemjęzykapisa-
rza.Widzianazaśzperspektywydiachronicznejrelacjaobupojęćprzed
stawiaobrazpozostawiającywielewątpliwości,trudnydojednoznacz
negoodczytania.
Literaturastylistycznaijęzykoznawczazawieraobszernądokumenta
cjęfaktu,stylijęzykpisarzanależądotychpojęćwnauce,któ
rychznaczenieniejestwystarczającojasnosprecyzowane.Jakstwierdza
A.Wilkoń,pojęciatewbadaniachjęzykoznawczo-stylistycznychbyły
bardzoczęstoDsynonimicznieutożsamiane”
16
.Brakowałoimbowiem
wystarczającojasnookreślonychzakresówznaczeniowych,jakrów
nieżstabilnegojądrasemantycznego,zmieniającegosięwrazzrozwo
13WlDOROSZEWSKI:JęzykTeodoraTomaszaJeża(ZygmuntaMiłkowskiego).Studiumzdzie-
jówjęzykapolskiegoXIXwieku.Warszawa1949.
14Ibidem,s.17.
15Ibidem,s.6.
16AlWILKOŃ:Językastyltekstuliterackiegoł,s.11.
~17~