Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cjipojęciastylpisarza,pozwalającejbardziejprecyzyjnie(przynajmniej
wramachokreślonegoparadygmatumetodologicznego)oddzielićgood
jegojęzyka,torównocześniesamookreśleniejęzyk(idiolekt)twórcy
–naskutekjęzykowegoujednoliceniapolszczyzny-straciłobezpow‑
rotnieswąwyrazistośćdefnicyjną,związanąwprzeszłościznacechowa‑
niemdialektalnym.Uwagaautorówmonografijęzykapisarzykresowych
(naprzykładrozprawaWitoldaDoroszewskiegopoświęconaopisowi
językaTeodoraTomaszaJeża13)koncentrowałasięprzedewszystkimna
uchwyceniuspecyfkijęzykapolskiego,którykształtowałsięwzetknięciu
zżywiołemukraińskimczybiałoruskim:D[ł]rzecząnaturalnąiłatwą
stawałosięprzeplataniesię,przenikaniewzajemneobujęzykówwświa‑
domościkresowegoPolaka”14.
Wartorównocześniezwrócićuwagę,iżspojrzenienajęzykpisarza
zperspektywyhistorycznojęzykowej,zjakimmamydoczynieniawtego
typupracach,nieusuwałozpolawidzenia,przynajmniejteoretycznie,
problematykinaturypsychologicznej.PrzywołajmyW
.Doroszewskiego,
którywewstępiedowspomnianejmonografipisał:DBiorączaprzed‑
miotbadaniajęzykpewnegoautora(podkr.E.S.),możemyprzewi‑
dywać,żebędzieonbodajwpewnymstopniukształtowanyprzez
osobowośćpiszącego,bodajwnajmniejszymzakresiepodatnynajej
działanie,ulegającyjej”15.Niemożemyniedostrzec,iżtostwierdzenie
wybitnegojęzykoznawcybrzminiezwykleaktualnie,potwierdzającdyle‑
matydotycząceproblematykitego,cookreślasięmianemjęzykapisa-
rza.Widzianazaśzperspektywydiachronicznejrelacjaobupojęćprzed‑
stawiaobrazpozostawiającywielewątpliwości,trudnydojednoznacz‑
negoodczytania.
Literaturastylistycznaijęzykoznawczazawieraobszernądokumenta‑
cjęfaktu,iżstylijęzykpisarzanależądotychpojęćwnauce,któ‑
rychznaczenieniejestwystarczającojasnosprecyzowane.Jakstwierdza
A.Wilkoń,pojęciatewbadaniachjęzykoznawczo-stylistycznychbyły
bardzoczęstoDsynonimicznieutożsamiane”
16
.Brakowałoimbowiem
wystarczającojasnookreślonychzakresówznaczeniowych,jakrów‑
nieżstabilnegojądrasemantycznego,zmieniającegosięwrazzrozwo‑
13WlDOROSZEWSKI:JęzykTeodoraTomaszaJeża(ZygmuntaMiłkowskiego).Studiumzdzie-
jówjęzykapolskiegoXIXwieku.Warszawa1949.
14Ibidem,s.17.
15Ibidem,s.6.
16AlWILKOŃ:Językastyltekstuliterackiegoł,s.11.
~17~