Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36OTEKSTYDOŚWIADCZENIA
Podmiotemmówiącymuczyniłalteregopisarza,treściąmigawkowe
odsłonyzjegożycia:flnazwisko(Csáth)icałeswojeżycie(biedacsáth)”52.
SpecyfikatomupoleganaintertekstualnejgrzezlosemCsátha,zazna-
czonejjużwujętychwnawiaspseudonimach.Siłapoetyckiegoobra-
zowaniaTolnaiwzrastaproporcjonalniedoznajomościżyciaidzieła
Csátha,awierszewpisująsięnierazmiędzylinijkijegotekstów.Dopi-
sująwyimaginowanerealia,przeżycia,myśliilęki.Paratekstfunkcjonu-
jetuzresztąwsposóbanalogicznydostosowanegoprzezCsátha,np.
dedykacjewskazująnawspółczesnychadresatówwierszy,jakMiklós
Mészöly(1921–2001)czyJánosGéczi(ur.1954).
Dalszaanalizatomuwymagałabypoddaniagorównoległejlekturze
zdziennikamiCsátha,braktujednaknaniąmiejsca.Wartopodkreślić
jedentylkoaspekttejintertekstualnejgry:sposób,wjakiTolnaisiecią
metaforycznychliniiwpisujeCsáthawwojwodińskipejzaż.Zaprzy-
kładmożetuposłużyćpoświęconaflskrzydłomświtezianki”kodacy-
towanegowiersza:woryginalemowaoszitakötők,tj.ważkach.Umiło-
waniedotychowadów,atakżedojętekjednodniówek,któreWęgrzy
nazywająflkwiatamiCisy”(tiszavirágok)stanowijedenzleitmotywów
mitologizowanegoprzezTolnaiwjegoproziespojrzenianakrajobraz
regionu.Mitycznąscenęodnawianiasięjegoprzyrody,azarazemźró-
dłojegotekstów:
KwitnienieCisyzawszemisiękojarzyłozkwitnieniemwiśni[ś].Słabowi-
tywątłydzieciakzanurzasięwwodępośrodkuCisyinaglejakbyznalazł
sięwcentrumwybuchudostajesięwgęstwęwirującychpłatków.[ś]Ich
drżenie,drganie,podrygiwanietojesttapodstawa,tenrytm,którymnie
określił,więcjeśliktośchceposłyszećcośzmoichwierszy,niechporzuci
szkolneschematy,niechraczejbadaobyczajejętkijednodniówki53.
Tukaftanstajesięskrzydłami,abrzmieniewierszaprzypominaćma
drganiejętek.Biedacsáthstajesiętak,niczymprozajegoautora,jednym
52O.Tolnai,biedacsáth,dz.cyt.,s.126.
53Tenże,Poetazesmalcu.Powieśćzwywiaduradiowego,tłum.A.Górecka,War-
szawa2012,s.33.