Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
postaćantypatyczna,źlenastawionadoinnychlubwręczwroga.Bywa
teżoskarżanyzarównoprzeztwórców,jakiodbiorcówdziełsztuki
oarbitralnośćsądów.Artyścinierzadkotwierdzą,żeautorrecen-
zjiniezrozumiałichintencji;czytelnicy,widzowieczysłuchacze,że
sztukęnależyprzeżywać,anieanalizować;przedstawicieleobugrup,
żegustjestsprawąsubiektywną,aupodobaniarecenzentówcechuje
skłonnośćdoelitaryzmuczywręczsnobizmu.To,cobywapodstawą
zarzutupodadresemkrytyka,jestteżjednak,paradoksalnie,źródłem
jegosiłyitym,codajemumandatdouprawianiadziałalności,którą
wybrał.Krytykjestkrytykiemdlatego,żeposiadaniezbędnedotego
przygotowanieintelektualne.Jegomandatstanowiąwiedzaikompe-
tencje.Choćwdobieinternetukomentatoremutworuliterackiegolub
dziełareprezentującegoinnągałąźsztukimożezostaćkażdy,ktoma
dostępdokomputerapodłączonegodosieci,profesjonalistąwtejdzie-
dziniebędzietylkoten,kto„znadrogę”
.Zawodowyrecenzentliteratu-
ryisztukiwogóleniedziałasamozwańczo;niemateżobowiązkuwpi-
sywaćsięwvoxpopuliiprawdopodobniebyłobyniepokojące,gdyby
zdarzałomusiętozbytczęsto.Jegokompetencjesprawiająrównież,że
wbrewobiegowemumniemaniukrytykaniejestaniarcysubiektywna,
anitymbardziejarbitralna.AmerykańskisłownikWebsteradefiniuje
krytykajakotego,ktojest„zdolnydorozróżnienia”
,ktodziała„wopar-
ciuopewnestandardylubwartości”
.Ostuprocentowyobiektywizm
jestoczywiścierównietrudnojakoabsolutnąciszę.Niemożnajednak
mówićodalekoposuniętymsubiektywizmiewprzypadkuopiniiopar-
tejnarzetelnejwiedzyiudokumentowanychumiejętnościach.
Napoziomierelacjimiędzyludzkichzłeznoszeniekrytykijest
dośćpowszechniepostrzeganejakodowódniskichkompetencjiinter-
personalnych.Dlaczegozatemwprzypadkukrytykisztukidziejesię
inaczej?Dlaczegooniechęcitwórcówdorecenzentówkrążąlegendy,
aodbiorcydzieła,pozorniewcałejsprawienajbardziejneutralni,czę-
stozapunkthonorustawiająsobieprogramoweignorowanieopinii
„państwaodgwiazdek”?Myślę,żewynikatozniewłaściwegopodej-
ściadosamejinstytucjikrytyki.Byćmożejednymzkluczydoroz-
wiązaniaproblemumożeokazaćsięprzywoływanajużwniniejszym
tekścieetymologia.SłownikWebsterawskazujenawzajemnezwiązki
trzechgreckichsłówkritikos,krineinikrisis.Otym,żerelacjekrytyk-