Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
artystaikrytyk-odbiorcamogąprowadzićdokryzysu,byłajużmowa
wpoprzednichakapitach.Przez„kryzys”rozumiesięjednaknietylko
załamanieczykonflikt,lecztakżepunktzwrotnylubprzełom.Jestem
głębokoprzekonana,żekrytyka,akonkretniekrytykaliteracka,którą
sięzajmuję,powinnabyćrozumiananietylkojakopunktzwrotny,lecz
przedewszystkimjakopunktwyjścia.Powinnastanowićpunktwyj-
ściadotego,cojesttrzeciąnajwspanialszą–potworzeniuiczytaniu
–czynnościązwiązanązliteraturą:dodyskusjioniej.
PhilipLarkinzżymałsięnato,couważałzazmowętrzechosób:
poety,krytykaiwykładowcyakademickiego.Mielionitworzyćherme-
tyczną,kazirodczątrójcę,oraz–nanajprostszympoziomie–zapewniać
sobienawzajemzajęcie,niejakowoderwaniuodrzeczywistości.Zdanie
Larkinajestotyleoptymistyczne,żezakładawspółpracętwórcyitego,
ktojegotwórczośćrecenzuje,tymsamymniejakoeliminująclubprzy-
najmniejneutralizującpotencjalnykonflikt,októrymjużwspomina-
łam.Zwracateżuwagęnaważnymariaż:krytykiliterackiejiakademii.
Profesjonalnyrecenzentliteraturyniemusioczywiściebyćjednocze-
śniepracownikiemnaukowym.Częstojednaktaksiędzieje,zkorzy-
ścią,oilemogęsądzićwoparciuowłasnedoświadczenie,dlaobusfer
aktywnościintelektualnej.Larkinowska„bandatrojga”eliminujejed-
nakrównieżczytelnika,comożnazapewneuznaćzaprzesadę,nawet
wprzypadkupoetytakwymagającegojakT.S.Eliot,któregotwórczość
itowarzyszącejejzałożeniateoretycznezainspirowałystwierdzenieLar-
kina.Larkinowskakoncepcjazmowyjestoczywiścieironicznaiwyraża
niezgodęautorana„literaturędlawybranych”
.Jeślijednaktękoncepcję
poszerzyćiwziąćją,wbrewintencjomautora,zadobrąmonetę,doj-
dziesiędotego,comoimzdaniemstanowiistotękrytykiliterackiej:do
współpracytwórcy,recenzentaiczytelnika,któregozarównopraktyka
literacka,jakikrytycznamusząuwzględniać,botoonjestodbiorcą
utworuliterackiegoijegorecenzji.Recenzentniemusibyćzwiązany
zakademiąwsensiedosłownym,aletonanim–spośródwymienionej
trójki–wnajwiększymstopniuspoczywaobowiązekwiedzy.
Odpowiedźnapytanieoto,doczegokrytykowipotrzebnisąpi-
sarzlubpoetaorazczytelnik,wydajesięoczywista.Jestonateżnieco
mniejtrywialnaniżta,którejswojądefinicjąkrytykaudzieliłWil-
liamFaulkner:„Lasypełnesąludzichętnychzarobićparęcentówna
