Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JERZYZAJADŁO1
Etycznywymiarterminologiiłacińskiej
wpracylekarzyiprawników
Nectemere,nectimide2
Natzw.wielkimherbieGdańskanadoleczerwonejtarczyzkoronąidwoma
krzyżamipodtrzymywanejprzezdwalwypojawiasięzłotawstęgazłacińskąpa-
remiąNectemere,nectimide(dosłownie:UAnizuchwale,anibojaźliwie”;wpotocz-
nymtłumaczeniu:UOdważnie,alezrozwagą”).Nieznamydokładniepisanego
źródłatejsentencji–wydajesięjednak,żeniepowinnobudzićwątpliwościjej
klasyczne,starożytnepochodzenie,skoropodobnestwierdzeniamożnaznaleźć
wróżnychmiejscachEykinikomachejskiejArystotelesa.Stagirytawielokrotniepod-
kreślaswojeprzywiązaniedocnotyumiarkowania,którapowinnacechowaćtakże
męstwojakostanpośrednipomiędzypohamowaniemzuchwalstwaiunikaniem
tchórzostwa3.
WhistoriiGdańskasentencjaNectemere,nectemidemiałaprzedewszystkim
wymiarpolitycznyipozwalałamiastuzachowaćprzezstuleciaswojąwielkość
iświetność.Napotrzebytegoopracowaniamożnajejjednaknadaćbardziejuni-
wersalnycharakter.Jakpostaramsiętojeszczeniżejuzasadnić,zpowodzeniem
mogłabybowiemsłużyćzazawodowemottozarównolekarzy,jakiprawników–
onitakżeniepowinnibyćwswoichdecyzjachaniprzesadniezuchwali,aniprze-
sadnieostrożni.Klasycznałacinałączyzresztądopewnegostopniamedyków
iprawników–zjednejstronyzpowoduswojejcelności,precyzji,lapidarności
izwięzłości,zdrugiejstronyzuwaginazakumulowanąprzezwiekimądrość
zawartąwznanychsentencjach.
1
Prof.drhab.JerzyZajadło–WydziałPrawaiAdministracji,KatedraTeoriiiFilozofiiPaństwaiPrawa,
ZakładPrawCzłowieka,UniwersytetGdański.
2
WszystkiecytowanewtymtekściesentencjełacińskiepodajęzaC.MichalunioSJ,Dicta.Editiomaior.
Zbiórłacińskichsentencji,przysłów,zwrotówipowiedzeń,Kraków2008.
3
Por.Arystoteles,Etykanikomachejska,przekład,opracowanieiwstępD.Gromska,Warszawa1982,
passim.
