Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przypewnychzałożeniachdziałaniekonsekwentnemożebyć
uznanezatożsamezdziałaniemmającymnacelumaksymaliza-
cjęjakiejśwartości.Czymkolwiekjesttaabstrakcyjnawartość
wkonkretnymprzypadku,ekonomiścizwąjąużytecznością.Nie
musibyćzwiązanazpieniędzmi,ale–choćprzykrotomówić–
zwyklejest.
Podejmowanieryzyka
Działająckonsekwentnie,Alicemożeniebyćświadoma,że
postępuje,jakbymaksymalizowałacoś,cozdecydowaliśmysię
nazwaćjejużytecznością.Jeżelijednakchcemyprzewidziećjej
zachowanie,musimymiećmożliwośćpomiarujejużyteczności
naskaliużyteczności,wpodobnysposóbjakpomiarutempera-
turydokonujesięzapomocątermometru.Takjakjednostkina
termometrzenazywasięstopniami,możemypowiedzieć,żeutil
jestjednostkąnaskaliużytecznościAlice.
Ortodoksyjnaekonomiaprzyjmuje,żeskaleużyteczności
kardynalnejsąznaturyrzeczybezsensowne.Naszczęścievon
Neumannniewiedziałotym,gdyOskarMorgensternzjawiłsię
uniegowdomu,narzekając,żewksiążcenatematteoriigier,
którąpisaliwspólnie,brakimwłaściwejpodstawydlaoblicza-
niawypłatliczbowych.WobectegovonNeumannnatychmiast
sformułowałkoncepcjępomiarutego,jakbardzoAliceczegoś
pragnie,zapomocąrozmiaruryzyka,jakiejestgotowapodjąć,
abytouzyskać.Następniemożemywyliczyć,jakiegowyboru
dokonałabyAlicewryzykownychsytuacjach,biorącpoduwagę
opcję,którazapewnijejprzeciętnienajwyższąużyteczność.
TeoriavonNeumannaprzydasię,jeżelichcemyprzypisać
wielkośćużytecznościwszystkiemu,coAlicechciałabywycenić.
Naprzykład,ileutiliAlicepowinnaprzydzielićrandcezBobem?
Popierwsze,musimyzdecydować,jakąskalęużyteczności
zastosować.Wtymcelunależywybraćdwawyniki,któresą
odpowiedniolepszelubgorszeodkażdegoinnegowyniku,na
jakiAlicemożesięnatknąć.Tewynikiodpowiadająpoziomom
18
Teoriagier
