Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wstępnacharakterystykasystemówsterowania
realizatoralgorytmusterowaniawyznaczającydecyzje—obejmujerównieżurzą-
dzeniadodatkowesłużącedopozyskiwaniaiwprowadzaniainformacjiorazreali-
zacjidecyzji.Przyrealizacjikomputerowejsątododatkoweurządzeniasprzę-
gającekomputersterującyzobiektem.Problemytechnicznezwiązanezprojekto-
waniemieksploatacjąkomputerowychsystemówsterowaniawykraczająpozaramy
teoriisterowaniaiprzynależądotechnikisystemówsterowaniaoraztechniki(in-
żynierii)systemówinformatycznych(ang.informationtechnology).Wartojednak
zauważyć,żekomputerowesystemysterowaniasąsystemamipracującymiwtzw.
czasierzeczywistym,cooznacza,żewprowadzaniebieżącychinformacji,wyzna-
czaniedecyzjiorazichprzekazywaniedorealizacjiodbywasięwokreślonychtak-
tachsterowaniaijeślisątotaktykrótkie(cozregułyzachodziprzystero-
waniuprocesamiiobiektamitechnicznymilubprzyoperacyjnymzarządzaniu),to
przetwarzanieinformacjiiwyliczaniebieżącychdecyzjimusibyćodpowiednio
szybkie.
Nazakończenieprzedstawionejcharakterystykiobiektuiurządzeniasterującego
dodajmyjeszczedwieuwagicharakteryzująceokreślonypoziomogólnościorazrolę
teoriiitechnikisterowania:
1.Teoriaitechnikasterowaniazajmujesięmetodamiitechnikamiwspólnymidla
sterowaniaobiektamioróżnejnaturze.Zpunktuwidzeniametodykiwyznaczania
algorytmówsterowaniaobiektyoróżnejrzeczywistejnaturzeopisywanetakimsa-
mymmodelemmatematycznymsątakiesame.Wdużymstopniuuniwersalizacjata
dotyczyrównieżrealizatorówalgorytmówsterowania(uniwersalnykomputerste-
rujący).Dlatego,ilustrującnarysunkachsystemysterowania,ograniczamysiędo
rysowaniajedynieblokówoznaczającychczłonysystemu,czylidotzw.schematów
blokowych.
2.Podstawowymproduktemużytkowymteoriisterowaniasąalgorytmysterowania,
którestanowiąpodstawęopracowywaniaprogramówużytkowychdlakomputerów
sterującychlub(wograniczonymzakresie)budowyspecjalistycznychurządzeństerują-
cych.Metodyteoriisterowaniapozwalająnaracjonalnąalgorytmizacjęsterowaniana
podstawiemodeluobiektuiprecyzyjniesformułowanegowymagania—wodróżnieniu
odsterowaniaopartegonaograniczonymdoświadczeniuiintuicji,któremożedawać
znaczniegorszeefekty.Algorytmizacjajestniezbędnadlaautomatyzacji(komputeryza-
cji)sterowania,leczwprostychprzypadkachalgorytmsterowaniamożebyćrealizowa-
nyręcznie.Dlategozpunktuwidzeniateoriiimetodykisterowanianiejestistotny
podziałnasterowanieautomatyczneiręczne,lecznasterowaniezalgorytmizowaneoraz
opartenabliżejniesprecyzowanymdoświadczeniuiintuicji.Rolakomputerasterującego
poleganawyznaczaniudecyzjisterujących,któremogąbyćrealizowanebezpośrednio
przezurządzeniatechnicznei(lub)przezoperatora,lubmogąbyćprzekazywanedo
realizacjiprzezwydającegodyspozycje(menedżerawprocesiezarządzania).Wtym
drugimprzypadkuostatecznadecyzjanależydozarządzającego,asystemkomputerowy
możeodgrywaćrolęsystemudoradczego(ekspertowego)wspomagającegoproces
sterowania.
16
