Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
siebie,refleksjiegzystencjalnejitranscendencjikuwolności.Naneotycznym
etapieegzystencjiczłowiekamotywujedodziałaniawolasensużycia.
KrystynaOsińskapisze:Człowiekwswoimnieustannymrozwojuodpoczęcia
dośmiercistajeprzed[…]narastającąświadomościąwłasnejograniczoności,granic
poznania,osobistejniewystarczalności.Świadomościtejtowarzyszycierpienie14.
Człowiek,zdającsobiesprawę,żewżyciustoiwciążprzedwyboremdobra
iwiększegodobra,złaiwiększegozła,nieustanniestajezatemprzedwybo-
remrozwojulubantyrozwoju.Wierównież,żezwyboremzławiążesiędo-
znawaniecierpieniasomatycznego,psychicznego,społecznego,moralne-
go,duchowegoitranscendentalnego.
EgzystencjalnaformułaDaseinbyćtuoto,podkreślającanierozerwalny
związekczłowiekazeświatem,odnosisiędoistnieniawtrzechwymiarach:
Umweltzewnętrzny,biologicznyświat,któryrządzisięprawamidetermi-
nizmu;Mitweltświatmiędzyludzkichrelacji;Eingenweltświatsamo-
świadomości,odniesieńdosiebie.WfilozofiiHeideggeratetrzyaspekty
światazesobązwiązaneizawszenależyjerozpatrywaćrazem.Niemoż-
narozpatrywaćjaźniwoderwaniuodświatajaźńimplikujeświatinaod-
wrót15.Tetrzyelementymusząbyćbranepoduwagętakżewholistycznym
podejściudoresocjalizacji.
Fizycznebytowanieorganizmuzeswoimiuwarunkowaniamizestrony
organizmuiśrodowiskanaturalnego,czyliUmwelt,tosfera,wktórejczło-
wiekwsposóbnajbardziejbezpośrednimapoczucieskończonościswegofi-
zycznegoistnieniaiprzemijaniafizycznegoświata.Potrzebyczłowieka
związanezwymiaremUmweltwzakładachkarnychrealizowanewogra-
niczonymzakresie(deprywacjaśrodowiskowa,ubóstwośrodowiskanatu-
ralnego,brakmożliwościzmian,deprywacjabodźców).Warunkiodbywania
karywznacznymstopniunasilajązatemlękegzystencjalnywrazzeswoją
immanentnąperspektywąunicestwieniaiśmierci.
WsferzeMitwelt,ogarniającejświatrelacjimiędzyludzkich,koniecznych
powiązańizależnościpomiędzyludźmi,człowiekprzyjmujerozmaitespo-
sobyfunkcjonowania:
pojedynczyspędzajączwłasnegowyborusamotne(lubsamodziel-
ne)życie;
dualnywchodzącwbliskie,dialogowerelacjezinnymiludźmi;
———
———
14K.Osińska,Zdrowiepsychiczneczłowiekacierpiącego,[w:]Systemwartościizdrowie
psychiczne,red.B.Hołyst,Wyd.PTHP
,Warszawa1990,s.62
15R.May,Oistocieczłowieka.Szkicezpsychologiiegzystencjalnej,Rebis,Poznań1995,
s.154
35