Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Zmianywsferzepoznawczej
13
iopisurólzwiązanychzwykonywanymizajęciamiwzależnościodwiekudanej
osobyorazokreśleniaoczekiwańipotrzebseniorów[Lohman,Spergler,Penington,
2012:6-7].
Przedstawionepodziałystarościmającharakterumowny,dlaktóregopunktod-
niesieniastanowizwykletzw.wiekkalendarzowy(chronologiczny).Należyjednak
podkreślić,żeprzyokreślaniustarościważnesątakżesubiektywneczynnikipsy-
chiczne,którewyrażająm.in.stopieńprzystosowaniajednostkidoprocesustarzenia
się-„mam70lat,aleczujęsię,jakbymbył40-latkiem”.Niebezprzyczynyzatem
wiekpsychicznyokreślanybywajako„wiekintersubiektywny”.Wkryteriumwieku
psychicznegouwzględniasiętakżesprawnośćfunkcjiintelektualnych,zmysłów
izdolnościprzystosowawczychjednostki[Szatur-Jaworska,2000:36].Opróczwy-
mienionychkryteriówmożnawyróżnićtakżewiekbiologicznyokreślającysprawność
iżywotnośćorganizmu.
Zastanówsię!
Możnawyróżnićkilkakryteriówwieku,m.in.wiekbiologiczny,kalendarzowy
orazpsychiczny.Zastanówsię,jakokreślił(a)byświekpsychicznyMarii.Przeczy-
tajiodpowiedz.
Mariama67lat.Odkilkulatprzebywanaemeryturze.Mieszkasama-mąż
zmarł,adzieci,którezałożyływłasnerodziny,mieszkająwtymsamymmieście.
Zarównosyn,jakicórkazrodzinamisystematycznieodwiedzająmatkę.Pani
MariaconajmniejdwarazywtygodniuuczęszczanazajęciaUniwersytetuTrze-
ciegoWieku.Masporegronoznajomych,zktórymispędzawolnyczas„naher-
batkach”albowspólnychwyjściachdokina,korzystajączatrakcyjnejofertyza-
kupubiletówprzygotowanejdlaseniorów.Conajmniejrazwtygodniuuczestniczy
wzajęciach„szkołapleców”oferowanychprzezjedenzośrodkówrehabilitacyj-
nych,gdzie,jakmówi,„dbaoswójkręgosłup”,ponieważbrakregularnychćwiczeń
powoduje,żeczujesięmałokomfortowo.Dużoczyta,interesujesiębieżącymi
wydarzeniami.Zdarzająjejsiędni„gorszegosamopoczucia”,jednakże,jakmówi,
„niemożnapoddawaćsięczarnymmyślom.Trzebasobieznimiradzić”.Maria
lubispędzaćczaszeswoimiwnukami,które-jakpodkreśla-„sprawiają,że
czujesięjeszczemłodziej”.Wspólnechwilemijająimnazabawach,czytaniu
książekorazspacerach.
1.3.Zmianywsferzepoznawczej
Zmianyrozwojowezachodzącewpsychiceczłowiekawrazzjegostarzeniemsię
mająnietylkocharakternaturalny,lecztakżeindywidualnyiprzyichszczegóło-
wymopisienależywziąćpoduwagęto,żeprzeobrażeniatemogą,wzależnościod
osoby,byćbardziejbądźmniejwyraźne.Natężeniezmianzależytakżeodtego,