Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jestjednakdziedzinaichwspólnejdziałalności,któraniedoczekałasięcało-
ściowegoopracowaniaiktórejbadaczeniepoświęcalizbytwieleuwagi,totwór-
czośćdladzieciimłodzieżyobojgaartystów.Wewstępiedo,będącegopokłosiem
FestiwaluDŚwiatwedługThemersonów”3,tomuZbigniewMajchrowskipisze:
Paradoksalnie,wpowojennejPolsceThemersonowie,artyściawangardowi,twórcy
dziełwyrafinowanychiniekiedywręczhermetycznych,najsilniejobecnibylinaob-
szarzekulturydladzieci.Poroku1945wychodziłyedycjewierszyBrzechwyiTuwima
zprzedwojennymiilustracjamiFranciszki,autworydladziecipióraStefanatrafiałydo
repertuaruteatrówlalkowych.AmimotoznaczenieThemersonowychksiążekdlanaj-
młodszychdotądniezostałochybanależyciedocenione4.
NatwórczośćdladzieciFranciszkiiStefanaThemersonówskładasiękil-
kabloków;najważniejszyjesttenzawierającyprojektyartystyczne,stworzo-
neprzezobojeartystów,doktórychStefanpisałteksty,Franciszkatworzyła
ilustracje,arazemprojektowalioprawętypograficzną.Sątowydanewlatach
1931-1938książkidlastarszychimłodszychdzieci:Żółte,zielone,czerwone,nie-
bieskie,niezwykłeprzygody(19315),HistorjaFelkaStrąka(1931),Jacuśwzaczaro-
wanemmieście(t.1i2,1931),Narodzinyliter(1932),Poczta(1932),Nasiojcowie
pracują(ca1932),Myniechcemysiedziećwklatce(tłum.wierszyS.Marszaka,
1934),Byłgdzieśhajtakikraj,Byłagdzieśtakawieś(1935),PrzygódMarcelianka
Majster-Klepkihistoryj6(1938),PanTombudujedom,PanTomjedzienabudowę,
PanTomzwiedzadom,PanTomzapalaświatło,PanTomodkręcakran,PanTom
budzisięwcześnie(1938)6.Częśćztychksiążekpowstaławramachwspółpracy
zwydawnictwemDNaszaKsięgarnia”,wydawanojerównieżwpopularnych
3Festiwalodbyłsięwdniach26-29maja1993wGdańsku.
4MAJCHROWSKIZ.,DlaczegowracamydoThemersonów?,w:ŚwiatwedługThermersonów.
Szkicedoportretu,red.MAJCHROWSKIZ.,Gdańsk1994,s.9.Tkwiwtejobserwacjipewien
paradoks.WistociepowojennapopularnośćtwórczościThemersonówdladziecimożedzi-
wić,alemaswojeuzasadnieniewłatwościdostosowaniasystemuwartościiobrazuświatado
modeluwychowaniasocjalistycznego,dziękiprzynależnościksiążekThemersonówdladzieci
donurtuedukacyjnejliteraturypaństwowotwórczej,realizującejideaływychowawczeIIRze-
czypospolitej.Zdrugiejstronypełneabsurdalnegohumoruiparadoksówpowiastkipozwala-
łypowojennymartystom,szczególnieteatralnym,naucieczkęodsocjalistycznejideologizacji.
WznowieniawierszyBrzechwyiTuwimazilustracjamiFranciszkibyły,doczasuażniepo-
wstałykolejnewydaniaznowymiilustracjami,jedynymiwartościowymiartystycznieiatrak-
cyjnymiprojektamigraficznymi.
5Datowanieniepewne,utwórpowstałmiędzyrokiem1931a1935iniebyłdrukowanyza
życiaartystów.
6Szczegółowezestawieniewosobnymrozdziale.
8
