Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KamilJurowski
1
GENEZAIŹRÓDŁATRUCIZN
1.1.GENEZATRUCIZN
Nieulegawątpliwości,żetruciznytowarzyszyłyludziomodzaraniadziejów.Jakjed-
nakwyglądałasytuacjaprzedpojawieniemsięludzinaZiemi?Podejścieewolucyj-
nebardzoułatwiazrozumieniegenezytrucizn.Zgodniezteoriąewolucji4,5mld
lattemupierwszeorganizmyżywepozyskiwałyenergiębeztlenowopodobniejak
wielewspółczesnychbakterii.Przyjmujesię,żewtamtymokresietruciznypowstały
jakowtórnemetabolityprocesówżyciowych(grupazwiązkóworganicznych,które
niebezpośrednioniezbędnedowzrostuirozwojuorganizmu)iżewczesnebak-
teriefotosyntetyczneprodukowałydużeilościtlenu(O
2),którybyłwówczasbezu-
żyteczny.Znaczniepóźniej(około2,7mldlattemu)pojawiłysięjednokomórkowe
sinice,produkującenadrodzefotosyntezytlen,którytrafiałdoatmosfery.Jednakpo
upływieokoło300mlnlatilośćtlenuwatmosferzebyłatakduża,żestanowiłoto
śmiertelnezagrożeniedlaorganizmówbeztlenowych.Zewzględuswojewłaściwości
tlendoprowadziłdomasowegowymieraniaorganizmówjednokomórkowychzja-
wiskotozapisałosięwhistoriiZiemijakotzw.katastrofatlenowa(okrespaleopro-
terozoiku,2,4–2,0mldlattemu).Nastąpiłwówczaswielkikryzysekologiczny,gdyż
tlenspowodowałprawdopodobniejednozpierwszychmasowychwymierań.Jednak
wzwiązkuztympowstałynowewarunkidlaorganizmówżywychkorzystających
zenergiizawartejwmateriiorganicznej,tj.wykorzystującychoddychanietlenowe.
Dlategomożnazałożyć,żetowłaśnietlen,któryjestniezbędnydożycia,stanowił
pierwszątruciznę.
Acozinnymitruciznami?Zdużymprawdopodobieństwemmożnaprzy-
jąć,żepowstałyonenaskuteksprzężeniazwrotnegowukładziedrapieżnik–ofiara.