Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.ZARYSHISTORIITOKSYKOLOGII
madameLaVoisinwlatach1676–1679polegałanastosowaniutruciznyjakonarzę-
dziazbrodni,atakżenaudostępnianiujejklientom.Ponadtoodprawiałaonasatani-
styczneDczarnemsze”,doktórychpotrzebowałakrwiipopiołówzamordowanych
dzieci.Mimożeprzeprowadziłaliczneaborcje(pośmiercitrucicielkiodnalezionopod
jejdomemokoło2tys.zwłokniemowląt),potrzebyzwiązanezDczarnymimszami”
zmuszałyjądokupowanianieślubnychiodtrąconychniemowlątorazdoporywania
ichzparyskichulic.W1680rokuzostałaskazananakaręśmiercizaudowodnione
zbrodnieprzyużyciutrucizn.
Niemożnazapomniećrównieżodrugiej(alechybanajbardziejznanej)
włoskiejtrucicielce,jakąbyłaTeofaniadiAdamo.Opracowałaonatruciznęaquato-
fana(inaczej:aquaToffana;wł.acquaToffana)(DwodaToffany”),któraprawdopodob-
nieskładałasięzarszenikuzdodatkiemchlorkurtęci(II)orazatropiny
.Szczególnie
częstotruciznatabyłastosowanawXVIIwiekuweWłoszechdoDrozwiązywania
sporówrodzinnych”.
WartorównieżwspomniećoosiągnięciachdwóchlekarzyzAnglii:Johna
Jonesa,któryzajmowałsiębadaniaminadopium
22inapisałbardzoważnąksiążkę
TheMysteriesofOpiumReveal’d,orazRichardaMeade,któryopublikowałrównie
istotnedziełoAMechanicalAccountofPoisons.
Oprócztrucicieliilekarzydorozwojuwiedzynatemattruciznwnowo-
żytnejEuropieprzyczyniłsięszwedzkiaptekarzichemikCarlWilhelmScheele,któ-
ryodkryłtlen,bar,chlor,manganicyjanowodór.Jegoodkrycianietylkowywarły
ogromnywpływnarozwójtoksykologii,lecztakżebyłykamieniamimilowymi
wrozwojuchemii.
Bardzoważnymosiągnięciemzzakresutoksykologiibyłoodkryciedoko-
naneprzezbrytyjskiegochirurgaPercivallaPotta,któryopisałrakamosznyjako
chorobęzawodowąbrytyjskichkominiarzyspowodowanąekspozycjąnasmołęwę-
glową.Nakartyhistoriimedycynywpisałsięontakżedziękibadaniomnadgruź-
licąkręgosłupa(nazwanąpóźniejDchorobąPotta”),nadpewnymtypemzłamania
(równieżnoszącymdziśjegoimię)oraznadalgorytmempostępowaniamedycznego
dotyczącegounieruchamianiakończynwprzypadkuichzłamanialubpodejrzenia
złamania(DzasadaPotta”).
TakżenowożytneWłochymogąpochwalićsięważnymiodkryciami
wdziedzinietoksykologiidokonanymiprzezfizjologaichemikaFeliceFontanę.
Badałondziałaniejadunaróżneorganizmy,odkryłmechanizmhemotoksyczno-
ści
23,zbadałiopisałmechanizmdziałaniakuraryorazzdefiniowałporazpierwszy
neurotoksyczność.
21
22Powstajeprzezwysuszeniesokumlecznegozniedojrzałychmakówekmakulekarskiego
(Papaversomniferum).
23Hemotoksynytozazwyczajproteiny,którewsposóbselektywnypowodująenzymatyczną
degradacjęerytrocytów.
