Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
EwaŁuczak
KwestietesąnatomiaststosunkowoobcewPolsce,którejpopu-
lacjapoIIwojnieświatowejzostałazlepionawhomogeniczną
społeczność,gdzieuniwersalizm,rozumianywoświeceniowych
kategoriachjakoeuropejskihumanizm,byłwaloryzowanyjako
najwyższacywilizacyjnawartość.Dlapolskiegoczytelnikapro-
blemyrasowesąnużąceiniezrozumiałe,anieustannedonich
powroty–odbieranejakodowódnaamerykańskąstagnacjęinte-
lektualnąnaprzełomieXXwieku.Wielkatoszkoda,gdyżtakjak
zmieniłasięamerykańskakulturamasowapoIIwojnieświatowej,
takzmieniłsięsposóbmyśleniaoAmerycesamychAmerykanów
iwtymnowymsposobiesamoocenyrasawłaśniezajmujemiejsce
naczelne.OdsuwającwniebyttwórczośćMorrison,polskiczytel-
nikodrzucaokazjędogłębszejliterackiejrefleksjinatematnie
tylkojednejznajbardziejkreatywnychgrupetnicznychwUSA,
lecztakżetożsamościamerykańskiejnaznaczonejprzezrasęod
zaraniajejdziejów.Tracijednocześniezoczupisarkę,którawy-
znaczyłanowestandardypisaniaoczerni,atakżeoetniczności
wkraju,któregordzeństanowiłaistanowiróżnicaetniczna.To
właśnietwórczośćMorrisoncytowanajestnajczęściejjakoinspi-
racjadlanowejgeneracjiamerykańskichpisarzyetnicznych,któ-
rzyszturmemwdarlisiędogłównegonurtuliterackiegopolatach
90.:LouiseErdrich,SandryCisnerosczyJunotaDiaza.
NicniezapowiadałonarodzintalentuartystycznegoMorri-
sonażdo1970roku,gdypojawiłasiępierwszazjejdziesięciu
powieści–TheBluestEye.Książkitejniepoprzedziłapublikacja
opowiadańczyinnychformliterackich,którypozwoliłybypisar-
cedojrzeć.Tęnieoczekiwanąeksplozjętalentuwwiekuśrednim
(w1970rokupisarkamiała39lat)możnabyprzyrównaćdopu-
blikacjiŹdźbełtrawy[LeavesofGrass]wroku1855,gdyWalt
Whitmanskończył36lat.
DopublikacjiTheBluestEyeżycieMorrisonnaznaczonebyło
coprawdaobecnościąliteratury,aleraczejwsposóbodtwórczy.
Morrisonurodziłasięwroku1931jakoChloeArdeliaWofford1
wrodzinierobotniczejwprowincjonalnymmiasteczkuLorain,
1NiektóreźródłapodająAnthonyjakodrugieimiępisarki,alenajejświa-
dectwieurodzinopublikowanymprzezJohnaDuvallawidniejeimięArdelia.Na-
zwiskoMorrisonprzybrałaautorkapozamążpójściuwroku1958.
