Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mozaikatożsamościkonstytucyjnych
15
wdogmatycznejrefleksjikonstytucyjnej.KoncepcjeG.Jacobsohna
iM.Rosenfeldamająwszakżesilnynormatywnykomponent.Oferują
bowiemmerytoryczneramyorazkonkretnerozwiązania,abyodpowie-
dziećnapytanie,wjakisposób15wkonkretnychwarunkachzmieniać
konstytucję,decydowaćojejtreściorazuzasadniaćjejkonkretnątreść16.
Koncepcjeteoferująwreszcieistotnypunktwyjściadoempirycznych
badańnadpostrzeganiemtożsamościkonstytucyjnejprzezróżnych
aktorówdyskursukonstytucyjnego(np.sędziówsądówkonstytucyjnych,
politykówdokonującychzmianykonstytucyjnejlubobywateli).
Niepowinnodziwićzatem,żekoncepcjetożsamościpodmiotukon-
stytucyjnego/wspólnotypolitycznejiróżnemodeleichrealizacjistały
sięistotnympunktemodniesieniaibadańwporównawczymprawie
konstytucyjnym
17
.Wbadaniachtychtożsamośćkonstytucyjnajestjed-
nakżeanalizowananietylkojakocechasamegopodmiotu(np.pod-
miotudzierżącegowładzękonstytuującą),alerównieżjakocharakte-
rystykakonkretnejwspólnotypolitycznej(np.konkretnegonarodu),
grupyetnicznej(np.wspólnotybezkonstytucjiipaństwarządzącego
sięwłasnąkonstytucjąwznaczeniumaterialnym),podmiotufederacji,
suwerennegopaństwalubkonstytucjijakoaktunormatywnego.Część
badaczyrozwijadynamiczneujęcietożsamościkonstytucyjnej,czego
przykłademjesttypologiaA.Śledzińskiej-Simon,wktórejtożsamość
pojmowanajestzarównoindywidualnie(np.jakocechawyróżniająca
nkonstytucyjneja”),relacyjnie(np.przyoceniedopuszczalnościmigracji
ideikonstytucyjnejlubinstytucjizinnegoporządkukonstytucyjnego),
jakikolektywnie(np.przywyznaczaniukonstytucyjnychgranicproce-
suintegracjiwwielopoziomowejjurysdykcjikonstytucyjnej)
18
.Część
15
NaprzykładM.Rosenfeld,TeIdentity...,s.10-11.
16
Tymsamymkoncepcjetepozwalająwyjśćnaprzeciwniedostatkomnajbardziej
radykalnejwersjiKelsenowskiegonormatywizmunagrunciekonstytucyjnym,wświetle
którejodpowiedzinapytanieocelzmianykonstytucyjnej,treśćkonstytucjiorazjej
uzasadnieniepozostająpozarefleksjąprawniczą.
17
NaprzykładM.Rosenfeld,Constitutionalidentity[w:]TeOxfordHandbookof
ComparativeConstitutionalLaw,ed.byM.Rosenfeld,A.Sajó,Oxford2012,s.761.
18
A.Śledzińska-Simon,Constitutionalidentityin3D:Amodelofindividual,rela-
tional,andcollectiveselfanditsapplicationinPoland,nInternationalConstitutionalLaw
Review”2015/1,s.137in.
