Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
niejszestanowiskawCerkwiorazwadministracjipaństwo-
wej.Kijowianiekształtowaliwówczasobliczerosyjskiego
prawosławiaikulturyrosyjskiej.Ztejracjiprzyszłoimsię
zmierzyćzwyzwaniamiówczesnejepoki–przełomowej–
kiedysamodzierżawieugruntowałosięjakofundamentro-
syjskiejpaństwowości,aideabudowyprawosławnegoim-
perium,któraodpołowyXVIIw.towarzyszyłacaromRosji
(jedynegowówczaspaństwanaświecierządzonegoprzez
prawosławnegowładcę),zaczęłanabieraćnowegowymia-
ruwobliczureformPiotraWielkiego.Właśnieprzemiany
zachodzącewtedywRosji,wrazztransformacjąkulturową,
okcydentalizacją,reorganizacjążyciacerkiewnegoczytwo-
rzeniemnowegoparadygmatukulturowego,stanowiąoś
niniejszejrozprawy.ZarównoDymitrTuptało,jakiTeofan
Prokopowiczodpowiedzielinaproblemyzaistniałepodczas
trzeciegoetapuspotkaniaRusiMoskiewskiejzpograniczem
polsko-ruskim.Obajpozostawilibogatąspuściznę,przykład
odzewunadokonującesięwówczasprzeobrażenia.Przybli-
żeniedziałalności,piśmiennictwaorazmyśliTuptałyiPro-
kopowiczawaspekcieówczesnychwydarzeńorazwyzwań
topodstawowycelmojejpracy.
Jesttopierwszarozprawawjęzykupolskim,którauj-
mujedziedzictwoobydwuwychowankówuczelnimohy-
lańskiejzuwzględnieniemrelacjitradycjikijowsko-mohy-
lańskiejwobeckulturyrosyjskiejijejtransformacjiwXVII
iXVIIIwieku.Dotejporynieukazałasięrównieżpraca,
któraprezentowałabypostaciTuptałyiProkopowicza
wujęciukomparatystycznym.SpuściznaStefanaJaworskie-
goorazTeofanaProkopowiczazostałaprzedstawionawe
wspomnianymwyżejdzieleSamarina.OileJaworskioraz
TuptałoreprezentowalitensamnurtwłonieCerkwiprawo-
sławnej,dlategoporównywanietychpostacijestbezcelowe,
otylepomiędzyTuptałąaProkopowiczemistniejąrozbież-
nościwpodejściudowieluzagadnień.Ztegoteżpowodu
prezentacjaichdorobkumożestaćsięinteresującymdopeł-
nieniemstudiównadkulturąrosyjskąiukraińską.Niniej-
szarozprawa,wodróżnieniuodpracySamarina,kładzie
15
