Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Odtłumaczy
9
cjei-wraziezaistnieniatakiejkonieczności-dopisanobrakującemiejsca
wydaniainumerystron.Niemniej,tłumaczestaralisięingerowaćwtreśćksiąż-
kiwminimalnymstopniu,abyoddaćmożliwiewierniesposóbbudowanianar-
racjiprzezautora.
Niespodziewanyproblempojawiłsięnatomiastzprzypisamiprowadzący-
midodziełaCassiusaDiona.Woryginaleautorkażdorazowostosowałbo-
wiemuDio”
,przyczymczyniłtakzarównowobeczachowanychpartiiHistoria
Romana,jakiwypisówzawartychwdziełachbizantyjskichkompilatorów.
Wefekcie,przyjętaprzezniegonumeracjanieodpowiadatej,przyjętejna
grunciepolskim.AbyzapobiecwprowadzeniuwbłądCzytelnika,którymógł-
byuznać,żedanyprzypisodnosisiędoinnegofragmentuniżwrzeczywistości
(ajednocześniewyeliminowaćdwukrotnepowtarzaniesięwprzypisieuDio”
,
comogłobywywołaćdezorientację),tłumaczezdecydowalisięoznaczyćHi-
storiaRomanaCassiusaDiojakouCass.Dio”
,zaśzawarteprzezautorawtreści
uAneksu”wypisy-uDio”
.Choćzasadatazpewnościąniejestidealna,toza-
pewnianiezbędnąprzejrzystość,stądteżtłumaczelicząnawyrozumiałośćze
stronyCzytelnika.
Osobnegokomentarzawymagaprzyjętaprzeztłumaczyzasadazapisuła-
cińskichigreckichnazwwłasnych.Wtymmiejscuwartoprzytoczyćcytatza-
czerpniętyzHistoriiRzymuautorstwaprof.AdamaZiółkowskiego:
uPozostajewreszciepisowniagreckichiłacińskichimioninazwwłasnych.Wkwestii
tejwPolscepanujedziśpowszechnapraktykatzw.spolszczania,tojestkonsekwentnego
zniekształcaniaichwedługmałokonsekwentnychzasad,którychjedynymcelemzdaje
siębyćjaknajwiększeodejścieodoryginału,zarównowformiezapisujakiwartościfo-
netycznej.(ł)Wświecienaukowymoddawnapanujeświadomośćkoniecznościod-
dawanianazewnictwaantycznegowwersjioryginalnej,jaktegodokonalinp.Niemcy
iCzesi(ł).Zasłanianiesiętradycjąniejestwtymprzypadkuargumentem.Jeślitrady-
cjajestzła,należyodniejodejść;anaszatradycjaspolszczaniadlaspolszczania,bezme-
todyirozsądku,jestowielegorszaniżnp.uprawianeprzezAnglosasówkonsekwentne
latynizowaniecałejonomastykiantycznej”1.
Tłumaczewpełnizgadzająsięztakimpunktemwidzenia,wzwiązkuzczym
spolszczeniazostały(aczkolwiekniechętnie)zastosowanewyłączniewodnie-
sieniudopostacisilniezakorzenionychwpolskiejkulturze(aniewyłącznie
whistoriografii),takichjaknp.Cezar,Trajan,Hadrian,Tacyt,czySwetoniusz.
Wpozostałychprzypadkachzastosowanopisownięoryginalną,dodającco
najwyżejpodczasodmianypolskiekońcówki.Wprzeciwieństwiedoautora,
tłumaczezrezygnowalitakżezniepotrzebnegoichzdaniemlatynizowania
imiongreckich,przezcowpolskimprzekładziewidnieją:uApollodoros”(nie:
uApollodorus”)iuXiphilinos”(nie:uXiphilinus”).
Choćnieuniknionejest,żetakiezabiegiwzbudząniezadowoleniewśród
częściCzytelników,towartosobiezdaćsprawę,żepisanieuPubliuszKorne-
1A.Ziółkowski,HistoriaRzymu,Poznań2004,s.15.
