Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Miłośćwtradycjimistycyzmu
muzułmańskiego–tas
.awwuf
XXII
Wstęp
WświetlerozważańnadTraktatemomiłościIbnQArablegopostanowi-
łamodwołaćsiędokoncepcjimiłościmistycznejwtradycjimuzułmańskiej,
wskazującjednaknawpływmyślifilozoficznej,któramogłaprzyczynić
siędopowstaniadojrzałejteoriimiłości,jakrównieżnapewnenurty
poezjiarabskiejokresudżahilijji57.
Wpoczątkowymokresieistnieniacywilizacjiislamu,wVIIiVIII
wieku,filozoficznakoncepcjamiłościniebyłajeszczeznana.Pierwsi
wielcytłumaczearabscyprzystąpilidoswegodzieławIXwieku,który
zresztąupłynąłpodznakiemprzekładówfilozoficznych58.Wydajesię
natomiast,iżnajważniejsząrolęwkształtowaniuteoriimiłościzarów-
nowfilozoficznychtekstacharabskich,jakiwliteraturzemistycznej
odegrałatakzwanaTeologiaArystotelesa.Zjednejstronyprzekazywała
onamyślPlotyna,zdrugiejwiedzęfilozoficznątłumacza,którydokonał
przekładuEnnead.Zajmowaławięcstanowiskowobecnajważniejszych
założeńfilozofiiPlatonaiArystotelesa,uwzględniającrównieżgłówne
problemyfilozofiiWschodu.
Nauwagęzasługujeniewątpliwiefakt,iżPlotyn,autorEnnead,które
miaływywołaćwfilozofiiarabsko-muzułmańskiejtakożywionądys-
kusjęnadposzukiwaniemjejgreckichźródeł,niebyłprzezArabówzna-
ny.JedyniehistorykIbnNadlmzXwiekujakojedenznielicznychmó-
wioPlotynie,posługującsięjegoarabskimnazwiskiemFilūtinus59,
57Okresprzedpojawieniemsięislamu.
58Wartoprzypomnieć,iżnajważniejszymiośrodkamiprzekazującymimyślgrec-
kąwświecieislamubyły:Aleksandriadziękiszkolealeksandryjskiej,Antiochia,
Dżandayszapur,HaraniRaha,dokądwgłównejmierzeprzenieślisięfilozofowiepo
zamknięciuwroku529przezJustynianaszkołyfilozoficznejwAtenach.WIXwieku
natomiastkalifAl-Ma!mūn(zm.833)utworzyłwBagdadzieDźral-hikma,szkołę
tłumaczy.Donajważniejszychtłumaczynależeli:YuhannźIbnMźsawayh(zm.856),
stojącynaczeleszkołybagdadzkiej,QustźIbnLūqź(820-913),tłumaczącyoprócz
dziełfilozoficznychtekstymedyczne,matematyczneiastronomiczne,HunaynIbn
Ishźq(810-873),tłumaczGalena,ArystotelesaiSokratesa,jegosynAbūYaQqūbIbn
IshźqHunayntłumaczącyArystotelesa.Inni,niemniejważni,to:T
-źbitIbnQurra
(ur.846),MattźIbnYūnis(zm.940).
59Por.IbnNadlm,Fihrist(Katalog),Kairb.d.,s.353.Wartododać,żerównież
MuhammadIbnZakariyyaar-RźzlwswoimtraktaciemetafizycznymMaqdlaffmdbaQd
at
.-t
.abfQa(Ometafizyce)(wyd.P
.Kraus,OperaPhilosophica,Parisb.d,s.121)mówi
