Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
I.Wychowanieestetyczne
Wypowiedźplastycznadzieckastanowiłabowiemdoskonałydokument
pozwalającynastwierdzenieogólniejszychprawidłowościrozwojowych,arówno-
cześnienaokreślenieindywidualnychróżnicistniejącychwobrębiewypowiedzi
prawidłowych.Interesowanosiętakżeekspresjąmuzycznąiruchową,ichznacze-
niemwkształtowaniuharmoniiruchów,umiejętnością„wyrażaniasiebiezgodnie
zeswymrytmemindywidualnym”(tamże,s.222).
Kształtującasięodrębnakoncepcjaprzeżyciaestetycznegouwarunkowanego
działaniemtwórczym,zaangażowaniemwyobraźniiekspresji,zamiastterminu
„przeżycieestetyczne”przyjęłaokreślenie„doświadczenie”.
Ważkośćprzeżyciaestetycznegodlaustanowieniaprzezodbiorcęprzedmiotu
estetycznegoidlaukonstytuowaniasiępodmiotuestetycznegoniejakownimsa-
mym,potwierdzasensistnieniaodbiorcysztuki.Przeżycie,doświadczeniesztuki,
opartejestnabezinteresownymstosunkudoprzedmiotuartystycznego,przebiega
wswoistymdystansieodbiorcywobecświatapozaartystycznego.Związanejest
bowiemzzawieszeniemwszelkichdążeńpraktycznych,zamiarów,planówżycio-
wych,zpewnąiluzją,którejodbiorcachętnieulega.Wprzeżyciuestetycznym,któ-
rezazwyczajzabarwionejestpozytywnymiuczuciami,choćnaturaowej„przyjem-
ności”możebyćrozmaita,następujekontemplacjajakościzmysłowychprzedmiotu
iichrozpoznawanie.Przeżycieestetycznedokonujesiędziękizajęciuwobecdzieła
postawyaktywnej,rozwijasięwzwiązkuzdążeniemdouchwyceniawartościzre-
alizowanychwdziele,alezależnejestzarównoodrodzajudzieła,jakiuposażenia
osobowościodbiorcyikulturyspołeczeństwa,wktórymodbiorcażyje.
Aktywnośćodbiorcynieograniczasięwyłączniedoujmowaniazmysłowego
jakościdziełasztuki,doemocjonalno-uczuciowegowartościowaniadziełaczy
intelektualnegorozumieniatreści,znaczeń,kontekstu.Aktywnośćodbiorcy,
zwłaszczawobecsztukiwspółczesnej,zyskaładodatkowewymiary.Jedenznich
poleganaaktywnościnazwijmytoczystoemocjonalnej.Dziejesiętak,gdy
artystaświadomie,wsposóbzamierzonyzabarwiaswedziełoemocjamiodbiorcy.
Estetycznawartośćdziełakonstytuujesięwmomencie„zapełnienia”goemocjami
odbiorcynieprzewidzianymiprzezartystę.Przedmiotestetycznystajesięprzez
dopełnienie(wypełnienie)goemocjamiodbiorcy.Przykłademdziałańotymcha-
rakterzerealizacjeY.Kleina.Artystazaprosił2000osóbnawernisaż,poczym
pouroczystymprzecięciuwstęgioczomzdumionejpublicznościukazałysię
pusteścianymuzealnestrzeżoneprzezdwóchstrażników(akcja:„Galeriapustych
ścian”).Zamiastkontemplacjidziełprzezpubliczność,pojawiłasięreakcjatłu-
muitowłaśnietareakcjabyładziełem.Kiedyindziej,artystacelebrowałakcję
„Antropometrie”,wktórejprzytowarzyszącejorkiestrzemodelkizanurzone
wbłękitnejfarbieodciskałyśladyswoichciałnadużychekranach.Znanyjesttakże
pokazzKrefeldzfontannamiisłupemogniazmagającymsięzwodą.Trzebajed-
nakdodać,żezałożeniaY.KleinaiinnychtwórcówzGrupy„Zero”byłyodmienne
niżujawniłytoichartystyczneprzedsięwzięcia.Artyściciuważali,żesztukanie
powinnasięwyodrębniaćzżyciajakotwórodświętny,wyjątkowy,żejejobiektynie