Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
WtajemniczenieifascynacjaosobąOskaraW.Miłoszaś
Kolejnespotkaniairozmowyprowadzonezdalekimkrewnym
miałymiejscenaprzełomie1934i1935roku,podczasdrugiego
pobytuCzesławaMiłoszawParyżu
4
.Świeżoupieczony,dwudziesto-
trzyletnimagisterprawaUniwersytetuim.StefanaBatoregowWil-
nieprzybyłdostolicyFrancjijakostypendystaFunduszuKultury
Narodowej.Przezkilkamiesięcyszlifowałjęzykfrancuski,słu-
chałwykładówzneotomizmu,spotykałsięzpolskimimalarzami
(Czapski,Pankiewicz)idyplomatami(Lechoń),całymsobąchło-
nąłatmosferęartystycznegoiliterackiegoParyża.Klimattamtych
niezapomnianychparyskichmiesięcyMiłoszoddałwwierszuRue
Descartes:
MijająculicęDescartes
SchodziłemkuSekwanie,młodybarbarzyńcawpodróży,
Onieśmielonyprzybyciemdostolicyświata.
Byłonaswielu,zJassiKoloszwaru,WilnaiBukaresztu,SajgonuiMarrakesz
Wstydliwiepamiętającychdomowezwyczaje,
Októrychnienależałomówićtunikomu:
Klaśnięcienasłużbę,nadbiegajądziewkibose,
Dzieleniepokarmówzinkantacjami,
Chóralnemodłyodprawianeprzezpanówiczeladź.
Zostawiłemzasobąpochmurnepowiaty.
Wkraczałemwuniwersalne,podziwiając,pragnąc5.
PodczasdrugiegopobytuwParyżuCzesławMiłoszczęstozacho-
dziłdoposelstwaLitwy,mieszczącegosięprzyPlaceMalesherbes,
byporozmawiaćzestarszymkuzynem
6
.Kiedypozakończeniu
stypendiummłodyżagarystaopuszczałmiastonadSekwaną,nie
przypuszczałzapewne,żejużnigdywięcejniespotkasięzeswoim
krewnym.PolatachwRodzinnejEuropieopisałscenępożegnania
nastacjiparyskiegometra:
Wymieniającpożegnalnyuściskdłonizapytałem:nKtoprzeżyjetęwojnę,
jeżelimówisz,żezaczniesięw1939rokuipotrwapięćlat?”nPrzeżyjesz”.
4
Zob.C.Miłosz,Młodyczłowiekisekrety,[w:]tegoż,RodzinnaEuropa,Kraków
2001.OparyskichspotkaniachobuMiłoszówpiszeAndrzejFranaszekwrozdziale
„Całykosmoswnaskrąży”pracyMiłosz.Biografia(Kraków2011).
5
C.Miłosz,RueDescartes[fragment],[w:]tegoż,Świadectwopoezji.Sześćwykładów
odotkliwościachnaszegowieku,Kraków2004,s.14.Cytowanywierszpowstał
w1980roku.
6
Zob.A.Zawada,Miłosz,Wrocław1996,s.54–55.
