Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Cytowska,Trudnedrogiadaptacji,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-051-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
1.1.Adaptacjawujęciubiologiczno-psychologicznym
23
osobowościjakorealizacjawewnętrznegopotencjału,jakociągłestawaniesię,
możezostaćzablokowanyprzezniewłaściweoddziaływanieotoczenia,takie
jakbrakakceptacjiczyakceptacjawarunkowa.Pragnienieakceptacjiimiłości
jestnatylesilne,żeprowadzidostłumieniagłosuorganizmicznegoprocesu
wartościującegoiprzejmowaniapreferencjiodosóbznaczących,atozko-
leiprowadzidozafałszowaniaobrazusiebie.Osobadążydopotwierdzenia
nieprawdziwegoobrazusiebie,jejżyciecharakteryzujesięprzymusem,prze-
konania–sztywnością,arealizacjacelówniedajepełnejsatysfakcji.Homeo-
stazastajesięmożliwapoodblokowaniunaturalnegoprocesuwartościowania
ipowrociedoautentycznego„ja”,ato,wedługRogersa,jestmożliwedzięki
terapiiwatmosferzebezwarunkowejakceptacji.Zgodniezprzedstawioną
krótkącharakterystykąkoncepcjisamoaktualizacjimożnawnioskować,że
oadaptacjiczłowiekaświadcząjegoharmonijnyrozwój,otwartaiżyczliwa
wobecinnychpostawaorazpoczucieszczęścia.
Dosamoaktualizacjiczłowieka,jakonajistotniejszejpotrzeby(nazwa-
nejsamorealizacją),odwołałsiętakżeAbrahamH.Maslow,znanytwórca
teoriipotrzeborazkolejnyważnyprzedstawicielpsychologiihumanistycz-
nej.Maslowprzyjął,żeczłowiekprzychodzinaświatzwrodzonymplanem
kształceniasię,motywacjiorazpotrzebtworzącychhierarchię.Zaspokojenie
potrzebpodstawowychpozwalanapróbyzaspokojeniapotrzebwyższych.
Gwarancjąprawidłowegorozwojujestzaspokojeniepotrzebpodstawowych–
strukturinstyktopodobnych,determinowanychbiologicznieiwzwiązku
ztymwspólnychwszystkimludziomwewszystkichkulturach.Pojęciepo-
trzebpodstawowychobejmujewszystkiepięćpotrzeb:potrzebyfizjologiczne
(głód,pragnienie,potrzebyciepłaiświatła,snu,potrzebyseksualne),potrzebę
bezpieczeństwa(wolnośćodstrachu,lękuichaosu,potrzebastruktury,pew-
ności,stałości,opieki,porządku,ograniczeń,unikaniabólu),potrzebęafiliacji
(miłości,czułościiprzynależności),potrzebęszacunku(pragnienieuznania,
poczuciewłasnejwartości),potrzebęsamorealizacji(pragnieniesamourzeczy-
wistnienia,wiedzyirozumieniaorazpotrzebyestetyczne)4.Każdazpotrzeb
4Maslowdzielipotrzebypodstawowejeszczeinaczej–nadwiegrupy.Pierwszagrupatopo-
trzebybraku:odzjologicznychpoaliacyjne.Drugagrupatopotrzebyrozwoju.Wtejgrupie
znajdująsiępotrzebysamorealizacjiipotrzebyznimipowiązane,np.poznawcze,estetyczne.
Potrzebyrozwojuwopozycjidopotrzebbrakudziałająwedługzasady:imwięcej,tymle-
piej;ichrealizacjarozbudzapotrzebę,aniewygaszaprzezrozładowanie(1986,s.38).Dzię-
kilicznymbadaniomMaslowsporządziłlistęcechosobowościjednosteksamorealizujących
się:bardziejadekwatnapercepcjarzeczywistości,satysfakcjonującezwiązkiinterpersonalne
ipoczuciewięzispołecznej,akceptacjasiebie,innych,przyrody,spontaniczność,prostota,
naturalność,koncentracjanaproblemie,potrzebaprywatności,autonomia,niezależnośćod
konwencjonalnejkultury,opórwobeccałkowitegowchłonięciaprzezkulturę,wyjściepoza
swojąkulturę,wolaiaktywność,ciągłaświeżośćocen,doznaniamistyczne,demokratyczna
