Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
determinizmietechnologicznym,coniekiedybywazarzucane
koncepcjomMcLuhana,aleteżnieżywiężadnychwątpliwości,
żerolanośnikaprzekazujestowielewiększaniżdotejpory
zakładano,apowstającewnaszychczasachniezliczonenowe
elektroniczneśrodkiprzekazusprzyjająproliferacjiiekspansji
gatunkówmowyiprowadządoichżywiołowejewolucji,cozko-
leiwdramatycznysposóbwpływanażyciepsychicznejednostki
ijejwięzizpozostałączęściąludzkiejspołeczności.Dokonawszy
systematycznegoprzeglądupolskiejrecepcjimyśliMcLuhana,
KalinaKukiełko-Rogozińskaformułujekonkluzjęwduchura-
czejoptymistycznym:nDzisiajzainteresowanieMcLuhanemnie
sprowadzasięjużtylkodoposzukiwaniaodpowiedzinapytanie
oto,czyjestprawdziwymnaukowcem,aledoodkrywaniawjego
tekstachodpowiedzinakolejneproblematycznekwestie,poja-
wiającesięwrazzrozwojemnowychtechnikkomunikowania”
29
.
Założeniaitezyteoriipiśmiennościwypracowaneprzez
szkołęwTorontodoczekałysiężnorakichkrytyk.Jednym
zzarzutówbyłetnocentryzmiabsolutyzacjapismawtakiejpo-
staci,wjakiejwystępujeonoweuropejskimkręgukulturowym.
Oponencizwracaliuwagę,żeniemożnamówićopiśmienności
jakotakiej,alejedynieoszeregużnorodnychpiśmienności.
Godlewskiujmujetownastępującysposób:
nieistnieje[ł]żadnauniwersalnanlogikapisma”,przebijająca
sięprzezograniczeniapostawprzedpiśmiennychiprzekraczająca
granicezróżnicowańkulturowych;toraczejzewnętrznykontekst
społecznyformujekonkretnąpostaćpiśmiennościiwłaściwyjej
zestawumiejętnościpoznawczych30.
Mającnauwadzepłyciznyiuproszczenia,jakiegrożąnie-
ostrożnemuadeptowiteoriipiśmienności,spróbujęzastosować
przywoływanemodeleitwierdzeniadotyczącerelacjiśrodków
przekazuikulturowejosobowościczłowiekadoświatanowych
29K.Kukiełko-Rogozińska,Naukowiecczyartysta...,dz.cyt.,s.171.
30G.Godlewski,Słowopismosztukasłowa.Perspektywyantropo-
logiczne,Warszawa2008,s.184-194.
33