Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Państwopolicyjne
71
napodstawiesamegooskarżeniajejotenczyn.Azatem21września1933r.
przedSądemNajwyższymRzeszywLipskustanąłnietylkovanderLubbe,ale
równieżGeorgiDymitrow,bułgarskiszefZachodnioeuropejskiegoBiuraMię-
dzynarodówkiKomunistycznejwBerlinie,dwóchczłonkówjegosztabu,oraz
ErnstTorgler,przewodniczącyniemieckichkomunistówwReichstagu.Mieli
odpowiadaćzapodpalenieorazzdradęstanu.Postępowaniuprzewodniczył
konserwatywnysędziaibyłypolitykPartiiLudowejWilhelmBünger.Leczpo-
mimoswoichpolitycznychuprzedzeń,Büngerbyłprawnikiemzeustarejszko-
ły”itwardotrzymałsięzasad.Dymitrowbroniłsiępomysłowoisprawnie,
agdyzostałwezwanynamiejscedlaświadka,całkowicieośmieszyłHermanna
Göringa.Łącząctalentyprawniczezpełnąpasjikomunistycznąretoryką,zdo-
łałwywalczyćuniewinnieniedlawszystkichoskarżonychzwyjątkiemvander
Lubbego,którywkrótcepotemzostałzgilotynowany.TrzechBułgarów,po-
nowniearesztowanychprzezGestaponatychmiastpoprocesie,ostatecznie
wydalonodoZwiązkuRadzieckiego;Torglerprzeżyłwojnę,aponiejzostał
socjaldemokratą115.
Sądwswejopiniizachowałnatyleostrożności,abyorzec,iżPartiaKomuni-
stycznarzeczywiściezaplanowałapodpaleniewcelurozpętaniarewolucji,aco
zatymidziedekretogłoszonypopożarzejestuzasadniony.Stwierdziłjednak,
żedowodyzgromadzoneprzeciwkoDymitrowowiipozostałymkomunistom
sąniewystarczającedoichskazania116.Nazistowskiekierownictwospotkało
upokorzenie.Dziennikpartyjny,VölkischerBeobachter,potępiłwyrokjakoklę-
skęsprawiedliwościudowodzącąpotrzebygruntownejreformynaszegożycia
prawnego,którenawielupłaszczyznachnadalpodążaścieżkamiprzestarzałej
iobcejdlanaszegonarodumyśliliberalnej”117.
WprzeciągukilkumiesięcyHitlerwyjąłsprawyozdradęspodkompetencji
SąduNajwyższegoRzeszyipowierzyłjespecjalnemuTrybunałowiLudowe-
mu,powołanemu24kwietnia1934roku.Tenmiałrozprawiaćsięzesprawami
politycznymiszybkoiwzgodzieznarodowosocjalistycznymizasadami,
adwómzawodowymsędziomrozpatrującymsprawymielitowarzyszyćtrzej
ławnicywyznaczenizPartiiNazistowskiej,SS,SAlubinnych,podobnychor-
ganizacji.Pookresierotacyjnegoprzewodnictwa,wczerwcu1936r.najego
czelestanąłurodzonyw1889r.wieloletninazistaOto-GeorgTierack,który
w1933r.zostałmianowanyministremsprawiedliwościSaksonii,adwalata
późniejwiceprzewodniczącymSąduNajwyższegoRzeszy118.Wczasiewojny
Tierackmiałwnieśćogromnywkładwpodkopaniesystemusądownictwa.
115GüntherWieland,DaswarderVolksgerichtshof:Ermittlungen,Fakten,Dokumente,Pfaffenweiler
1989,s.15-18;Evans,Rituals,s.622-624,576-577.
116HansJoachimBernhardetal.(red.),DerReichstagsbrandprozessundGeorgiDimitroff:Dokumente,
2tomy,Berlin1981-1989;GeorgiDimitroff,ReichstagsbrandprozessDokumente,BriefeundAuf-
zeichnungen,Berlin1946.
117VölkischerBeobachter,24grudnia1934,cytatwWieland,DaswarderVolksgerichtshof,s.15.
118GerhardFieberg(red.),ImNamendesdeutschenVolkes:JustizundNationalsozialismus:Katalogzur
AusstellungdesBundesministersderJustiz,Köln1989,s.267.
