Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
HistoriografiegrupnarodowościowychiiRzeczypospolitejniespotka-
łysięjakdotądzszerszymzainteresowaniembadaczyikomplementar-
analiząnaukową.Problemtensytuujesięnadalwkręguistotnych
postulatównaukihistorycznejihistoriihistoriografii.Dotychczasza-
zwyczajpisałosię-wjakkolwiekotwartysposóbbytegonieczyniono-
ogrupachnarodowościowychietnicznych,badającichhistorię,kulturę
czyżyciespołeczne.Natomiastrzadkoalbowcaleniepróbowanopod-
daćanalizieautorskiegodyskursuowychgrupizastanowićsię,zapytać,
cochcąnamonepowiedziećsameosobie.
Rozprawatajestwięctakżepropozycjąmodeluanalizyhistoriografii
grupspołeczno-kulturowych.Macharakterpostulatywny.Historyko-
wi,którypragnąłpodjąćizrealizować-choćbytylkoczęściowo-owo
ogromnezagadnienieobejmującewielekręgówhistoriograficznych,
sposobówpostrzeganiaświata,wzasadzienadalbraknparadygmatu”,
wzorówodniesienia,mogącychsłużyćzapodstawęujęciaianalizynie-
zwyklebogategodorobkudziejopisarskiegoróżnychgrupnarodowo-
ściowychiiRzeczypospolitej.
Podejmująctrudpopularyzacjiwspołeczeństwiepolskimwiedzyna
tematProrokaMuhammadaiWschodumuzułmańskiego,JanReych-
manzastanawiałsięnadpowszechnymiwyobrażeniami,jakietowarzy-
szyływskazanejproblematyce.Sądzę,większośćuwagzapropono-
wanychprzeztegouczonegoponadpółwiekutemu,wciążzachowuje
aktualność:
Mahomet:islam,półksiężyc,fanatyzm,Koran,minaretimuezin,przeznacze-
nie,hurysy,wielożeństwo-otoskojarzenianasuwającesięzwyklenadźwięk
imieniaproroka,któryprzed13wiekamizakładałpodwalinynowejreligii.
Skojarzeniaprzekazywanenamnieodłącznieprzeztradycjęilekturęszkolną
dorzucaiplączetakkontaktzludźmi,którzybylinaWschodziemuzułmań-
skim,jakicodziennyserwisinformacjiradiowychigazetowych.Bajkiztysiąca
ijednejnocy,PanWołodyjowskiczyWpustyniiwpuszczy,notatkapap-uczy
popularnereportaże-otocosięzłożyłonawytworzenienaszychwyobrażeń
oprorokuijegonauce.Wyobrażeń,wktórychwielejestziarna,aleiwieleplew,
wieleprawdyiwielefantazji,uproszczeń,nawetfałszów1.
1
J.Reychman,Mahometiświatmuzułmański,Warszawa1958,s.5-6.