Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kierekiesza,byłzpochodzeniaTatarem.Ksawery,Europejczyk
omongolskichrysach,miłośnikśredniowiecznychtumównadreńskich,
tłumaczwspółczesnejliteraturyfrancuskiej(Malraux,MartinduGard),
byłjednymznielicznychmiędzywojennychpisarzy,którychnaprawdę
interesowałopiśmiennictwoukraińskie.WPodróżypoPolscebił
naalarm:wskazywał,jak–naskutekgłupoty,szowinizmu,ciasnoty
umysłowejosadnikówwojskowych–malejąszansepolskie
naUkrainie,rosnąszanseradzieckiei,niestety,niemieckie.
Zawszemiałodwagęspojrzeniawoczyfaktom.Wcytowanym
tuszkicuautobiograficznym,powstałymnaemigracji,kiedy
toprzeszłośćjawiłasiętęskniącymróżowailekka,utkanazmgieł,
westchnieńigalarety–Pruszyńskizdobywasięnabluźnierstwo.
Stwierdzając,żewPolscemiędzywojennejdlajegokrajulat
dziecinnych„zabrakłomiejsca”,jakożezostałzaZbruczem,dodaje:
„Aczasem,kiedypomyślęopacyfikacjachTarnopolszczyzny,Berezie
iŁucku,ocerkwiachchełmskichburzonychwr.1938,oHrynkach
iwielu,wieluinnychrzeczach,októrychprzeciętnyPolaknigdynie
dowiedziałsięnawetczęściprawdy,tojednakmyślę,żelepiej,
iżgozabrakło”...
*
Byłnieuchwytny.Zawszewpodróży.Najczęściej,jakmisię
wydaje,wautobusie.(Gdzieś,jeszczeprzedwojną,zwierzałsię,
żenajwięcejwidzisięzautobusu).Irzeczzabawna:kiedyKazimierz
Wykatwierdziwswojejprzedmowie,żesłyszywrytmieprozy
Pruszyńskiegostukotmaszynydopisania,tomnieprzypominasię,
żemieliśmyw„ŻołnierzuPolskim”rękopisartykułuzokazji
Zaduszek,nabazgranyźlezatemperowanymołówkiem,literybyłyduże
ikrzywe,„piszęwpędzącymautobusie”,donosił,itętnotegoartykułu,
urywane,pośpieszne,skojarzyłomisięnazawszezrytmempracy
przegrzanegosilnika,zdudnieniemkółpodskakującychnawybojach.
