Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
11
negoikulturowegoznaczenia,takżeźródełróżnicindywidualnychwsposobachzaspo-
kajaniapotrzebturystycznych(wzachowaniachturystów),korzyściistratwynikających
zuprawianiaturystyki,ewolucjipostawimotywacjiturystów.
Mimożenastąpiłakomercjalizacjaturystyki,którastałasiędobremkonsumpcyj-
nymwytwarzanymseryjniejakoproduktisprzedawanymwformiepakietuusług,to
jednak–jakzauważaMacCannell–upodstawtejnajwiększejgałęziświatowejgospo-
darkileżąrelacjemiędzyludzkie,a„ekonomiazwiedzaniawostatecznymrozrachunku
opierasięnarelacjachpozaekonomicznych”4.
Prawaekonomiczne,atymbardziejprzyrodnicze,niewyjaśniająteżfenomenuby-
ciaturystą.Bycieturystątoindywidualnedoświadczeniepowstająceuczłowieka,który
świadomieidobrowolnieudajesiępozamiejsceswojegostałegopobytuiprzeżywaświat
tak,jakjawimusięonwjego„turystycznymspojrzeniu”.„Doświadczenieturystyczne”
jestważnąkategoriąanalitycznąwhumanistycznychbadaniachturystyki.ZdaniemJoh-
naUrrymaonoprzedewszystkimcharakterwizualny,jestkulturowouwarunkowane
iulegastopniowejglobalizacji:
„MamydoczynieniazwielkąprzemianąraczejindywidualnegoXIX-wiecznegodo-
świadczeniaturystycznegowniezliczonąmnogośćdyskursówiform,wjakichprzejawia
sięturystycznysposóbwidzeniaświata.Możnacałkiemdosłowniemówićoglobalizacji
doświadczeniaturystycznego,bodoświadczeniamilionówturystówstanowiądziśrdzeń
kulturyglobalnej,którawchłanianiemalwszystko,conapotykanaswojejdrodze”5.
Turystafunkcjonujenietylkowśrodowiskuprzyrodniczymczytechnicznym,aleteż
wpodmiotowymświeciesymboli,znaczeń,oceniwartości,atenwymagarozumienia
iinterpretacji,niepomiaruiwyjaśniania–wjegobadaniuposługujemysięhermeneuty-
ką,nieempiriąilogiką.Dlategownaukachhumanistycznychzajmującychsięturystyką
jakoformąludzkiejdziałalnościpojęciapodmiotowetakie,jaknp.doświadczenia,prze-
życiaczyteżwrażeniaturystyczne,odgrywająistotnąrolęmetodologiczną.
Turystykajakodynamicznierozwijającasiędziedzinagospodarkiświatowejstałasię
wostatnimczasieprzedmiotemwielupublikacjizarównopopularnych,jakinaukowych.
Wśródnichstosunkowoniewielejestpracpoświęconychhumanistycznymaspektom
tegozjawiska.Sytuacjataskłoniłaredaktoraniniejszegoopracowaniadozwróceniasię
dokilkubadaczyreprezentującychróżneśrodowiskaintelektualneinaukowezprośbą
oprzedstawieniewzwięzłej,encyklopedycznejformiedorobkuiproblematykibadaw-
czejnaukhumanistycznychzajmującychsięturystyką.Powstaławtensposóbpublikacja
jestbardziejzbiorempracniżpracązbiorową.Czytelnikznajdziewniejbogatyprzegląd
różnych,niekiedynawetrozbieżnych,koncepcjiisposobówmyśleniaoturystyce.Wko-
lejnychrozdziałachautorzy,znaniwśrodowisku„naukoturystyce”,ukazalibowiem
kluczowezagadnieniafilozofii,historii,antropologii,socjologii,psychologii,pedagogi-
ki,teologiiisemiotykiturystyki.Opracowaniezamykaszkicpoświęconymetodologicz-
nymproblemombadańwturystyce.
4
D.MacCannell,Turysta…,op.cit.,s.297.
5
J.Urry,Spojrzenieturysty,WNPWN,Warszawa2007,s.253–254.
