Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.ŻycieidokonaniaJanuszaKorczaka
33
mocmedycznaczywsparcierozwojuumysłowego,alestwarzanieśrodo-
wiskamogącegozaspokajaćwszystkiepotrzebyrozwojowedziecka.Kor-
czakzdecydowałsiępomagaćdzieciomnajbardziejtejpomocypotrzebu-
jącymiczyniłtokonsekwentnie,wszelkimimożliwymisposobami,do
ostatnichchwilżycia.Śmierćwoboziezagładytotylkosymbolowego
całkowitegopoświęceniaiheroizmu,Korczakoddałdzieciomswojeży-
cieznaczniewcześniej,podejmowałkażdezwyzwań,któremogłoimbyć
pomocne,awkońcuprzyjąłitonajtrudniejsze96.
Problemy,zktórymiwcodziennejpraktycezmagałsięKorczak,sta-
wałysięmyśląprzewodniąjegotwórczości.Niezależnieodtego,doja-
kichodbiorcówtwórczośćtabyłaadresowana,najważniejszewniejbyło
dziecko,jegosamotnośćwświeciedorosłych,doznawanekrzywdyinie-
spełnionemarzenia.Wpierwszychlatachżyciaczęstotowarzyszyłmu
lęk,wstyd,bezradność,anawetpoczuciewiny.Tewspomnieniastałysię
źródłeminspiracjiliterackich97.Ichcelembyłazarównobezpośredniapo-
mocdziecku,jakiuświadamianiedorosłymdramaturgiijegoprzeżyć.
Wiedział,żeczytającnp.KrólaMaciusiaPierwszegomłodyczytelnikmo-
żechociażnachwilęzapomniećodręczącychgoproblemach.Mógłteż
oczekiwać,żeczytanieprzezdorosłychjegorozprawowychowaniu,czy
beletrystykizprzesłaniempedagogicznym,sprawi,takichdręczących
dzieckoproblemówbędziemniej.
DlaJanuszaKorczaka,jakjużwspomniano,ważnybyłloskażde-
godziecka,zarównowychowującegosięwzakładzie,jakiwśrodowi-
skurodzinnym98.Będącpedagogiempreferowałrodzinęjakonatural-
neśrodowiskosocjalizacjidziecka,jednakwiedział,żeczasemstwarza
onoznaczniemniejkorzystnewarunkirozwojoweniżinstytucjaopiekuń-
czo-wychowawcza.Tymdzieciompozostającymwrodzinachproblemo-
wych,niebędącymbezpośredniojegowychowankami,Korczakrównież
chciałpomagać.Wiedział,żebardzoczęstostająsięoneofiarąbłędów
izaniedbańswoichrodziców.Niemógłichobjąćbezpośredniąopieką,
szukałwięcinnychformdawaniaimwsparcia,podjąłwielepróbukie-
runkowanychnawpływypośrednie.Byłytoprzedewszystkimjegopra-
96A.Tchorzewski,WprowadzeniedoKorczakowskiejfilozofiiwychowaniaipraktykipeda-
gogicznej,w:Życieitwórczość…,s.8;S.Wołoszyn,JanuszKorczakwkulturze…,s.15.
97J.Olczak-Ronikier,dz.cyt.,s.49.
98B.Matyjas,ZnaczenieopiekinaddzieckiemwrodziniewujęciuJanuszaKorczaka,HKie-
leckieStudiaPedagogiczneiPsychologiczne”1994,t.9,red.S.Możdżeń,M.Rutkowski,
WyższaSzkołaPedagogicznaim.J.Kochanowskiego,Kielce1994,s.105–115;P
.Gąsiorek,
„Najbliżsi”oKorczakuikorczakowskichinterpretacjachbliskości,w:InspiracjeKorczakowskie.
Wokół„Prawidełżycia”w80rocznicęwydania,red.Z.Rudnicki,WydawnictwoNaukowe
UAM,Poznań2011,s.15–26.